Op de fiets door Castilla y Leon

In Castilla y León kun je geweldig fietsen. Er zijn veel routes in vrij vlakke gebieden die je op je eigen tempo kunt fietsen, waarbij je toerisme, contact met de natuur, de rijke cultuur en sport kunt combineren.

Castilla y León op de fiets leren kennen is niet alleen een gezonde en duurzame optie, maar ook een bijdrage om lokale bedrijven te ondersteunen en de mogelijkheid om de cultuur te leren kennen. Elk van de routes  bestrijkt minimaal twee van de acht provincias van de regio, en verbindt de provinciale hoofdsteden van Castilla y León met elkaar.

Het zijn langeafstandsfietsroutes van minimaal 200 kilometer, allemaal gebaseerd op bestaande historische paden.  Ik zet negen routes voor je op een rij die je langs het mooiste historische erfgoed van Spanje leiden.

Alle routes zijn geschikt voor een geoefende fietser met goede fysieke conditie. Ze komen voornamelijk door dalen en valleien en kennen geen extreme hoogteverschillen.

  • CAMINO DE SANTIAGO ROUTE

In 1987 door de Raad van Europa uitgeroepen tot eerste Europese culturele reisroute én latero ok tot Werelderfgoed door de UNESCO. Deze tocht komt door de provincies Burgos, Palencia en León, langs ongeveer 400 km. De Camino is zonder twijfel de route die het meest wordt bezocht door fietsers van over de hele wereld die worden aangetrokken door het aantrekkelijke erfgoed, het landschap en de immense spiritualiteit.

Onderweg fiets je langs Middeleeuwse kloosters, kerken, kathedralen in romaanse en gotische stijlen die vaak ook onderdak bieden aan de pelgrims als hostal. De romaanse stijl rond de Camino vindt je in plaatsen als: San Juan de Ortega, Frómista, Carrión de los Condes, Sahagún, León, Astorga, Rabanal del Camino, Cacabelos, Pieros en Villafranca del Bierzo.

De gotiek vindt je terug in de kathedralen van León en Burgos, waarvan de laatste door Unesco is uitgeroepen tot werelderfgoed.

Deze tocht laat je genieten van prachtige Spaanse architectonische juwelen, van de gastvrijheid van de Castiliaanse bevolking én, niet onbelangrijk, de rijke en gevarieerde gastronomie.

Meer informatie en routetracks op www.turismocastillayleon.com/enbici

  • DE DUERO ROUTE

Deze route voert je door Castilla y León van oost naar west en volgt de loop van de rivier de Duero. Vanuit Duruelo de la Sierra, een stad vlakbij de bron, tot aan Vega de Terrón, op de grens met Portugal.

De fietser ontdekt monumentale enclaves die herinneren aan het belang van de rivier. Het is een route van cultureel belang met historische gebouwen van grote schoonheid en historisch-culturele waarde zoals in: Soria, Almazán, Berlanga de Duero, El Burgo de Osma, San Esteban de Gormaz, Langa de Duero, Peñaranda de Duero, Gumiel de Izán, Vadocondes, Haza, Peñafiel, Fuentidueña, Simancas, Tordesillas, Toro, Zamora en Fermoselle.

Daarnaast loopt de route door de wijngaarden van de bekendste wijnregio’s van Zuid-Europa, die van vier gecertificeerde wijnroutes waarvan je onderweg kunt genieten, namelijk de Ribera del Duero, Rueda, Toro en Arribes del Duero.

Ook komt de route door vier belangrijke natuurgebieden met een rijke fauna zoals: De Laguna Negra Natural Park, Circos Glaciares de Urbión, natuurpark Arribes del Duero en natuurreservaat Riberas de Castronuño-Vega del Duero.

Meer informatie en routetracks op www.turismocastillayleon.com/enbici y rutadelduero.es

  • DE ZUID-OOST ROUTE VAN CASTILLA Y LEON

Deze route verbindt de provinciale hoofdsteden Burgos, Soria, Segovia, Ávila en Salamanca en valt op door haar grote culturele rijkdom, met maar liefst vijf werelderfgoederen. Deze fietsroute doorkruist Castilla y Leon vanuit het zuiden en van oost naar west.

Onderweg ontdek je unieke steden zoals Burgos, waarvan de kathedraal op de Werelderfgoedlijst staat. Je geniet van de natuurlijke charme van Soria, de monumentaliteit van Burgo de Osma, Caracena en de buitengewone sabinares de Calatañazor. Al trappende bereik je Ayllón en Riaza, vlakbij de toppen van het Nationaal Park Sierra de Guadarrama.

Je maakst kennis met oude koninklijke zomerresidentie van de Real Sitio de San Ildefonso, in de buurt van Segovia en passeert de muren van Ávila, de geboortestad van Santa Teresa de Jesús, waar haar geboortehuis zich bevindt, Eindpunt van de route is Salamanca, een werelderfgoedstad en historisch openlucht museum.

Meer informatie en routetracks op www.turismocastillayleon.com/enbici

  • DE CUENCAS MIJNEN ROUTE

Deze route laat je kennis maken met het waardevolle industriële mijnbouwerfgoed van Castilla y León, evenals het mooie landschap waar het doorheen gaat. De route loopt dwars door de noordelijke provincies León en Palencia, de enige twee provincias waar vroeger kolen gewonnen werden. De totale route is meer dan 400 km verdeeld in 13 etappes, de meeste in de orde van 25-30 km.

De tocht komt door valleien van mijnbouwtraditie en combineren stukken bospad met wegverbindingen, bij voorkeur secundaire routes. Van de beschreven routes is dit het meest geschikt om te mountainbiken.

www.turismocastillayleon.com/es/rural-naturaleza/rutas-bíritu-montana-cuencas-mineras-castilla-leon

  • DE EUROVELO ROUTE

EuroVelo 1, maakt deel uit van EuroVelo, een Europees netwerk van 16 langeafstandsfietsroutes, gepromoot door de European Cycling Federation, die het hele Europese continent verbindt over meer dan 80.000 km. De EuroVelo route 1 strekt zich uit over 9.150 kilometer route, start in Noordkaap, Noorwegen en het doorkruist Engeland, Ierland, Frankrijk en Spanje en eindigt in Camiña, Portugal.

De route in Spanje gaat via de Atlantische Pyreneeën van Navarra en volgt de Camino de Santiago. Je komt langs Burgos, waar je de kathedraal kunt bezoeken en langs de archeologische prehistorische vindplaats van Atapuerca, ook een Werelderfgoed.

Dan volg je het Canal de Castilla en de Ruta del Duero, waarje kunt genieten van de rijkdom van de wijnen en de rijke gastronomie. Je ontdekt nieuwe smaken van gecertificeerde wijnroutes van Cigales, Rueda en Toro. Via het pad van de rivier de Duero kom je aan bij Zamora, hoofdstad van de romaanse stijl in Spanje en van daaruit langs de Via de la Plata-route naar Salamanca met de oudste universiteit van de wereld.

Meer informatie en routetracks op www.turismocastillayleon.com/enbici en eurovelo1spain.com

  • DE ZILVERROUTE

De Zilverroute ofwel Via de la Plata-route loopt door Castilla y León langs de historische route die is uitgeroepen tot route van cultureel belang.

Het werd al gebruikt als een natuurlijk communicatiepad tussen het zuiden en noorden van Spanje sinds de prehistorie en de Romeinse tijd, met Augustus in 1e eeuw na Christus.

Van de Sierra de Béjar ( een unieke Romeinse weg in Spanje die vanwege zijn lengte en goede staat bewaard is gebleven) naar Via de la Carisa kunt je over oude Romeinse wegen fietst en langs Salamanca en Zamora, bekend als de hoofdstad van de romaanse architectuur in Spanje vanwege zijn 22 Romaanse kerken. Dan kom je aan in León, een stad waarvan het Romeinse verleden verband houdt met de exploitatie van de goudmijnen van Las Médulas en de ontwikkeling van de Vía de la Plata.

Tegelijk kom je door een gevarieerd scala aan landschappen met  eiken- en steeneiken en de uitlopers van de Cantabrische bergen.

Meer informatie en routetracks op www.turismocastillayleon.com/enbici en www.larutaenbici.com

  • DE CID ROUTE

Deze route leidt je langs de plaatsen waar de ridder Rodrigo Díaz de Vivar langs trok op weg naar zijn ballingschap, afgekondigd in de elfde eeuw door koning Alfonso VI. Op deze route vermengt de geschiedenis zich met de legende over El Cid, een belangrijke figuur die de hoofdrol speelt in de verplichte Spaanse literatuur op school.

Door de provincies Burgos en Soria te doorkruisen, volg je de stappen van deze heldhaftige krijger El Cid uit het boek de Cantar del Mío Cid. Het zijn gebieden waarin het middeleeuwse verleden lijkt te herleven. Onderweg kom je langs het Kalifaat van Gormaz, kastelen, kerken en kloosters van Covarrubias, Santo Domingo de Silos, Peñaranda de Duero, San Esteban de Gormaz, El Burgo de Osma en Berlanga de Duero, en plaatsen die nauw verbonden zijn met de geschiedenis en legende van El Cid, zoals Vivar del Cid, San Pedro de Cardeña en Burgos.

Fietsend kom je door valleien met jeneverbesboomgaarden, eiken en steeneiken, die worden afgewisseld met regengewassen en wijnstokken voor de wijnen van de D.O. Ribera del Duero.

Meer informatie en routetracks op www.turismocastillayleon.com/enbici en caminodelcid.org

  • DE KANAAL VAN CASTILLE ROUTE

Het Kanaal van Castilla loopt door het plateau tussen de provincies Palencia, Burgos en Valladolid en is sinds 1991 van cultureel belang.  Het is een van de grootste watertechnische projecten in Spanje.

Al fietsend langs het kanaal met zijn ontelbare hoeveelheid aan sluizen kun je genieten van steden als Palencia en Valladolid. Tussen deze steden trek je langs heidevelden, rivieroevers, de vlakten van Tierra de Campos en de wijngaarden van de Cigales-wijnroute.

Meer informatie en routetracks op www.turismocastillayleon.com/enbici

  • DE MADRID ROUTE

Deze route maakt deel uit van de traditionele weg die door Castilla y León naar Santiago de Compostela loopt. Vertrekpunt is Madrid met bestemming Castilla y León door de provincies Segovia, Valladolid en León.

Het verbindt de eerder genoemde Camino de Santiago Route met de EuroVelo-route. Als je de Camino de Madrid fietst, kom je langs plaatsen met historische gebouwen uit de 16e eeuw met een groot monumentaal karakter, zoals de Real Sitio de San Ildefonso, Coca, Cuéllar, Simancas, Medina de Rioseco, Montealegre de Campos, San Pedro de las Dueñas, Villalba de los Alcores, Urueña, Grajal de Campos en Sahagún, en door Segovia, nóg een werelderfgoedstad die door UNESCO wordt erkend.

De Camino de Madrid laat de verscheidenheid aan landschappen zien die je in Castilla y León kunt vinden. Ze komt over de uitlopers van Guadarrama, en gaat dan de uitgestrekte vlakte van Tierra de Pinares binnen. De valleien del Eresma en del Cega nemen je mee naar de rivier van Pisuerga, die in de Duerorivier uitstroomt.

Meer informatie een routetracks op www.turismocastillayleon.com/enbici

Op de websites die ik heb vermeld, vindt je in het engels alle informatie over hoogteverschillen, lengtes, moeilijkheidsgraad en of de routes geschikt zijn voor sportfietsers of bijvoorbeeld een gezin met kinderen.

Soria en de legende van de zwarte lagune

De meest bezochte bezienswaardigheid van de provincie Soria in Castilia y Léon is de Laguna Negra. Dit prachtige meer ligt hoog in het Picos de Urbion gebergte in de buurt van het dorp Vinuesa. Het meer is bijzonder door de mooie steile wanden waardoor het geflankeerd wordt. En in regen- en smeltwaterseizoen wordt het nog mooier door een prachtige waterval die naast het meer begint.

Ik heb twee jaar geleden de Laguna Negra bezocht in de eerste week van mei, en ik werd aangenaam verrast omdat er nog sneeuw lag en de waterval half bevroren was. En dat terwijl het in het dal zo’n 18 graden was. Maar de lagune ligt wel op 1753 meter…

Hoe dichtbij je met de auto bij Laguna Negra kunt komen, is afhankelijk van de weersomstandigheden en het seizoen. Er is een parkeerplaats op 300 meter van het meer en één op 1800 meter. De parkeerplaats vlak bij het meer is kleiner en kan in het voorjaar en in de winter nog bedekt zijn met sneeuw. Vanaf die parkeerplaats bij het meer is het 300 meter omhoog naar de rand van het meer. Hier liggen houten vlonders die langs de oever van het meer voeren. Je kunt na deze houten vlonders kiezen een van de wandelpaden te nemen of via de Retorno het meer weer te verlaten. Vanaf de parkeerplaats op 1800 meter van het meer, loop je naar de dichtstbijzijnde parkeerplaats via de weg omhoog en daarna volg je het 300 meter lange pad omhoog naar de rand van het meer.

Je kunt vanaf het meer helemaal naar de Picos de Urbion wandelen. Daarnaast voert een korte wandeling naar de waterval. In de zomermaanden staat de waterval droog, maar in de winter en lente en een deel van de herfst is de kans groot dat deze wel stroomt.

De bekende Sevillaanse dichter die een groot deel van zijn leven in Soria heeft gewoond, schreef in 1912 een gedicht over deze Lagune. Het is een legende over een vader en zijn drie zonen; La leyenda de la tierra de Alvargonzález:

Er was eens een familie die in een dorp vlakbij de Zwarte Lagune leefde: een vader, een moeder en drie zonen. De oudste zoon, Juan, was niet erg knap. Hij had maar één wenkbrauw. Zijn vader dacht: laten we hem op het veld aan het werk zetten. De tweede zoon, Martín, was ook niet zo knap. Hij keek scheel. Zijn vader dacht: hij kan de schapen hoeden. De derde zoon, Miguel, was wel knap. ‘Hij moet priester worden,’ zei de vader. Hij stuurde de jongen naar een priesterschool. Daarbij gaf hij hem zijn deel van de erfenis mee, want het was zeer goed mogelijk dat ze elkaar nooit meer zouden terugzien.

Op een dag was de vader vlakbij de Zwarte Lagune. Hij was moe van het vele werk op het veld en besloot om even te gaan liggen. Al snel viel hij in een diepe slaap en had een vreemde droom. In die droom verschenen drie jonge kinderen voor hem. Boven twee van hen cirkelde een zwarte kraai. Het derde kind, het jongste, had geen kraai boven zijn hoofd, maar een soort van helder licht dat om hem scheen. De vader nam het jongste kind in zijn armen en zei: ‘Ook al ben je de jongste van mijn zonen, van jou houd ik het meest.’ Terwijl hij dat zei, keken de twee andere kinderen jaloers toe. Boven hun hoofden zag hij toen plots een ijzeren bijl verschijnen. Vervolgens zag hij hoe hij in zijn droom door deze twee kinderen werd gedood.

De vader werd wakker uit zijn droom. Hij opende de ogen, en wat zag hij? Zijn twee oudste zonen stonden voor hem. Voor hij goed en wel besefte wat hem overkwam, sloegen ze hem met een bijl het hoofd in. Ze waren jaloers op hun jongere broer en wilden ook hun deel van de erfenis krijgen. Daarom doodden ze hun vader. De twee zonen gooiden zijn lijk in de Zwarte Lagune. Die was zo diep dat niemand er ooit bij zou kunnen. Vervolgens beschuldigden ze een arme man uit het dorp ervan hun vader te hebben vermoord.

Hun moeder stierf enkele maanden later van verdriet. De twee zonen erfden het veld en de schapen. In het begin ging alles goed. Maar na een jaar was het land niet meer vruchtbaar. Niets groeide nog, de oogst mislukte en de schapen werden ziek. Alles ging fout. De twee zonen werden erg arm. Op een koude winternacht, verkleumd door de kou, stelden ze vast dat er bijna geen hout meer was om vuur te maken. De wind was zo hevig dat de deur ervan openvloog en tegen hen aan sloeg. Ze waren bang om dood te vriezen en raakten in paniek.

De tweede zoon zei: ‘We zijn heel erg fout geweest tegenover onze vader. Nu betalen we er vast de rekening voor.’ ‘Vergeet het,’ zei de oudste zoon. ‘Wat gebeurd is, is gebeurd.’

Het was nog steeds winter en zeer koud toen op een dag een reiziger in het dorp aankwam. Hij was groot en knap. Alles aan hem was zwart: hij had zwarte haren, zwarte ogen, en was helemaal in het zwart gekleed. Hij ging meteen naar het huis van de twee zonen. De man in het zwart bleek de jongste zoon te zijn. Hij vertelde over zijn leven aan zijn twee broers. Nadat hij was gestopt met zijn priesteropleiding, was hij naar Amerika getrokken. Hij had daar enkele jaren doorgebracht, en nu was hij naar huis teruggekeerd. Hij was geschokt omdat hij gehoord had dat zijn vader was vermoord en zijn moeder van verdriet was overleden.

Met het geld dat hij in Amerika had verdiend, kocht hij een stuk grond van zijn twee broers. Op een dag ging hij wandelen in het bos. Daar hoorde hij stemmen. Het was alsof er mensen aan het zingen waren. Het lied ging over iemand wiens graf niet onder de grond was, maar ergens anders. Het ging over een lichaam dat in de Zwarte Lagune was gegooid.

Enkele dagen later waren zijn twee broers op het land met hun schapen. In de verte zagen ze opeens een man met wit haar. Hij was het land aan het bewerken. ‘Het lijkt wel onze vader,’ zeiden ze. ‘Maar dat kan toch niet!’ Ze wilden zeker zijn van hun zaak. Daarom gingen naar de Zwarte Lagune. Ze keken gespannen naar de diepte beneden hen. ‘Vader, vader!’ riepen ze. ‘Ben jij daar?’

Om beter te kunnen zien, bogen ze zo ver over de rand dat ze hun evenwicht verloren en in het water vielen, hun vader achterna. Niemand weet hoe diep de Zwarte Lagune precies is. In elk geval is ze heel diep, want terwijl ze naar beneden vielen, echoden de woorden ‘Vader, vader!’ van de twee broers door de vallei en kon men de stemmen tot in Soria horen. Ze zijn allebei verdronken.

Ook vandaag de dag zijn de mensen uit de streek nog bang om in de buurt van de Zwarte Lagune te komen. Niemand komt er echt graag en je zult er nooit iemand zien zwemmen. Er zijn daar tenslotte drie mensen gestorven. En van zo’n plek kun je dus maar beter wegblijven.

Route en parkeren bij de Laguna Negra:

De gemakkelijkste ingang is via het dorp Vinuesa. Vanaf dit dorp voert een weg omhoog door de dennenbossen helemaal naar de parkeerplaatsen. De weg naar Laguna Negra wordt goed aangegeven. Er zijn twee parkeerplaatsen. Eén op 300 meter van het meer en één op 1,8 kilometer van het meer.

In het hoogseizoen en feestdagen mag je alleen parkeren (tegen betaling) op de parkeerplaats op 1,8 kilometer van het meer. Vanaf 1 juli tot begin september rijdt er een bus omhoog die je voor een klein bedrag naar het startpunt van de wandeling rijdt.