Het koninkrijk van Pedro Ximenez; Montilla Moriles

Een enorme piepende poort wordt geopend als ik in het dorpje Montilla aanbel bij Bodega Alvear. Deze bodega is een begrip in de regio. Niet zo vreemd, want het is een winery met een geschiedenis van wel 300 jaar oud! Als ik de oprit op kom rijden, valt onmiddellijk het statige karakter van de gebouwen me op. Ik parkeer mijn furgo op de patio en wordt hartelijk ontvangen door Inmaculada, de public relations van dit eeuwenoude familiebedrijf.

Alvear is een van de meest prestigieuze en internationaal erkende wijnmakerijen in Andalusië. Het wijnhuis heeft uitgestrekte wijngaarden gelegen in de beroemdste landgoederen van de Sierra de Montilla en Moriles in Córdoba.

In één oogopslag zie ik dat je deze bodega niet eventjes bezoekt. Vanaf de patio heb ik een mooi overzicht over de verschillende authentieke delen van de bodega tot aan de moderne ruimte waar de flessen machinaal worden gevuld en van etiketten worden voorzien.

Inmaculada neemt me eerst mee naar het oude gedeelte, de houten schuren met cementen tinajas waar wijn ligt te rusten. Ik ruik een zoetig alcoholisch aroma. Dan begint Inma te vertellen. Het verhaal begint eigenlijk in de 16e eeuw in een primitief landhuis in de bergen in het noorden van Spanje in Burgos. Daar woonde een eenvoudige familie Alvear die later verhuisden naar de Riojastreek.

Een lange geschiedenis

Juan Bautista García de Alvear y Garnica wordt geboren in Nájera in La Rioja in 1657. Deze personage werd burgemeester van de nobele staat Nájera, en tegelijk werd hij aan Córdoba toegewezen als beheerder van de koninklijke inkomsten. Daar trouwde hij met een adellijke dame uit Córdoba en uit dat huwelijk werd Diego de Alvear y Escalera geboren, de eerste van de wijnsaga.

Als Diego volwassen is, verhuist hij naar Montilla en daar, dichter bij hemel en aarde, groeit zijn liefde voor het platteland. Een passie ontstaat als hij de wijngaard aanlegt en in 1729 de Alvear-wijnmakerij bouwt. Een kleine en verborgen wijnmakerij in het nauwe labyrint van het dorpje Montilla.

In de loop van de tijd verwerft hij een grote stuk land in het gebied waardoor hij een van de grootste landeigenaren van de stad wordt. Met zijn zoon Santiago is hij dag en nacht in de weer met de wijnmakerij Montilla en aan het einde van die eeuw gaat er een eerste zending wijnen naar Engeland. De Engelsen zijn dol op de Pedro Ximenez wijn.

Een tijd land combineert hij zijn roeping als wijnbouwer met een gevaarlijk militair en politiek leven, als kapitein van het fregat “Mercedes”, dat zinkt tijdens de Slag bij Kaap Santa María door een aanval van de Engelsen. Daar is zelfs een roman over geschreven: Las dos vidas del Capitan.

Vanaf dat moment komt de persoon Foreman Billanueva in beeld, een assistent die Diego de Alvear en Ponce de León uit Argentinië hebben meegenomen en die hun vertrouwde voorman wordt. Bodegas Alvear heeft sinds zijn die tijd ​​tot de dag van vandaag altijd een belangrijke relatie onderhouden tussen Spanje en Argentinië. Foreman Billanueva markeert met zijn initialen de beste wijnen, en op deze manier word de Alvear-stijl gecreëerd.

Gedurende zijn 284-jarige geschiedenis heeft Bodegas Alvear zijn familiekarakter behouden en het eigendom van vader op zoon overgedragen en dat betekent dat het bedrijf vandaag in handen is van de achtste generatie. Alle opeenvolgende generaties hebben geleidelijk bijgedragen aan zowel de technische modernisering van de wijnmakerij als aan het behoud van het erfgoed.

Een boeiend verhaal dat me enorm intrigeert, maar Inma vindt dat ze genoeg heeft gepraat en na een wandeling door de wijngaard is het tijd om een flesje open te trekken. Ze neemt me mee naar een oude salon Don Diego waar foto´s en schilderijen van de hele dynastie de wanden bekleden. Er staat een gedekte tafel klaar met wel zes glazen. Dat belooft wat!

Montilla-Moriles, het koninkrijk van Pedro Ximénez

De belangrijkste wijnstok voor de Montillawijn is de Pedro Ximénez, die oorsponkelijk uit het Rijngebied komt, een witte druif die de unieke basis vormt van zijn zoete, fijne, oloroso en amontillado wijnen. Terwijl Inma de 3 Miradas serveert en we beginnen met de proeverij vertelt ze verder over het proces. De 3 Miradas vind ik persoonlijk vrij droog. Maar het volgende glas met een laagje Fino Capataz smaakt me al beter, maar bij de Palo Corto begin ik er in te komen en de smaak te waarderen.

De druiven worden over het algemeen verbouwd op kalkrijke bodems. In het gebied worden twee soorten onderscheiden: albarizas of alberos; zeer kalksteen en doorlatende bodems, waar de langste en meest evenwichtige rijpende druiven worden verkregen. En de ruedos, roodachtige bodems door de aanwezigheid van ijzer.

Vervolgens vindt in deze wijnen het wonder van rijping onder de flor-sluier plaats, een natuurlijk biologisch proces waarbij autochtone gisten zich op het oppervlak van de wijn ontwikkelen en een crèmekleurige laag vormen. Het is hetzelfde proces als bij de sherry-wijnen van Jerez. De activiteit van deze gisten geeft de wijn een eigenaardig aroma en smaak die heel anders is dan de oorspronkelijke. Om de ontwikkeling van deze gisten te bevorderen, worden de temperatuur en de vochtigheidsgraad in de kelders gehandhaafd en wordt slechts twee derde van de capaciteit van de vaten gevuld, zodat er voldoende vrije oppervlakte overblijft voor een optimale ontwikkeling van de “sluier”. De oudste fino’s worden, wanneer ze hun voedingscapaciteit voor de flor hebben uitgeput, amontillados genoemd en krijgen een gouden kleur.

Daarintegen wordt bij de olorosos deze ontwikkeling van de graansluier voorkomen door de vaten volledig te vullen. Op deze manier wordt veroudering teruggebracht tot de smaak die het eikenhout en de tijd op de wijn achterlaten. Als Inma na een Palo Cortado een Oloroso Catan voor me inschenkt, valt direct de donkere goudkleur op. Dit is een drankje waar ik wel van hou. Een tikje zoet, ideaal voor een combinatie met een kaas- en ham plankje.

Pedro Ximénez-wijn is een zoete en soepele wijn, hij ontstaat door de druiven lang in de zon te laten rijpen, de trossen worden uitgespreid op een bed van gevlochten espartogras waar de rozijnen langzaam worden gedroogd. Zodra de rozijnen zijn geperst, wordt een dichte most verkregen, een echt rozijnen sap. De speciale editie Pedro Jimenez 1729 die ik mag proeven is dan ook donkerbruin en wat mij betreft iets te zoet, het smaakt inderdaad naar rozijnen sap, maar dan met alcohol.

Hoe werken criaderas en soleras?

De vaten die worden gebruikt om de fino groot te brengen, hebben een inhoud van ongeveer 500 liter. Het voorkeurshout, vanwege zijn porositeit, is Amerikaans eiken. Nieuw hout mag nooit worden gebruikt.

De criadera die zich het dichtst bij de grond bevindt, is de solera; degene die zich er direct boven bevindt, eerste criadera; de volgende, tweede criadera enzovoort. Elke criadera bevat wijn van hetzelfde rijpingsniveau; de solera, degene met de meeste rijping, de eerste criadera, het volgende rijpingsniveau enzovoort tot aan de jongste criaderas.

Bodega Alvear vandaag de dag

Door de geschiedenis heen heeft Bodega Alvear zijn familiekarakter en eeuwenoude wortels behouden. De Alvears van vandaag zijn talrijk, er zijn momenteel meer dan 50 eigenaren, sommige managers van het bedrijf maken ook deel uit van de familie.

Alvear verkoopt zijn wijnen door heel Spanje, met als belangrijkste markt het Middellandse Zeegebied van Catalonië tot Algeciras. Het wijnhuis verkoopt 40% van zijn productie buiten de Spaanse grenzen aan meer dan 25 verschillende landen, waaronder Groot-Brittannië, Nederland, Japan, Canada en Australië.

Sinds kort zijn ze ook begonnen met een vermout van het huis en als ik die proef, ben ik meteen verkocht. Wat een aroma! Wat een smaak! Heel speciaal. Die moet mee naar huis, dat moet ik delen!

Ik mag het eigenlijk niet zeggen, want het wijnhuis staat bekend om zijn D.O wijnen van Montilla Moriles, maar als ik heel eerlijk ben, is deze vermout mijn grote favoriet.

Als ik denk dat de proeverij op zijn eind is gekomen, vergis ik me. Inma loopt even weg en komt even later terug met een ijskoude likeur van een heel speciale editie. Hiervan zijn maar een beperkt aantal flessen gebotteld. Ik geef toe, ook deze is heerlijk. Maar toch kan niet op tegen zijn voorganger.

Als ik op mijn horloge kijk, zie ik dat het bezoek ruim twee en half uur geduurd heeft. Het is tijd om op te stappen, maar voordat ik vertrek, lopen we nog even langs de winkel want een flesje vermout gaat er natuurlijk mee. Ik bedank Imma voor haar uitvoerige verhalen en de geweldige proeverij. Met nieuwe kennis en een andere kijk op de Pedro Ximenez wijnen stap ik in mijn furgoneta en start de motor. Echter, ik rij enkel de poort en de straat uit. Daar geniet ik in een taveerne van een uitstekende Cordobeese lunch en daarna doe ik een dutje in de furgo alvorens ik verder reis.

Praktische informatie:

Bodega Alvear ligt in het centrum van Montilla in de Calle Maria Auxiliadora 1.

Je kunt via de website informatie opdoen en voor diverse proeverijen reserveren. Bijvoorbeeld in de prachtige Don Diego zaal, waar ik was, maar ook in de wijngaard.

Voor reserveringen bel je naar (0034) 957.650100.

Leven met de getijden in O Salnés, Galicië

De eerste keer dat ik Galicië bezocht was zo´n tien jaar geleden. Uiteraard om de kathedaal van Santiago de Compostela te bezoeken. Ik vond het een fascinerend gebied en deze zomer kreeg ik de kans om terug te gaan. Galicië ligt in het noordwesten van Spanje en wordt omgeven door de Atlantische Oceaan en de Cantabrische Zee. Er heerst een gematigd klimaat en de rijke vegetatie en de grote variëteit aan oorspronkelijke flora en fauna maken Galicië tot een natuurlijk paradijs. Het gewest O Salnés ligt in het warmste deel van Galicië in de Rias Baixas. Het is een ideaal gebied om voortreffelijke stranden te ontdekken en kennis te maken met de hoogstaande gastronomie.

Als ik in de namiddag bij mijn accommodatie Quinta de San Amaro aankom, val ik meteen met mijn neus in de boter; ik kan direct aanschuiven bij een kookworkshop. Op tafel liggen netjes met schaaldieren en mosselen, er ligt een enorme arm van een pulpo en diverse verse groenten zorgen voor een kleurrijk stilleven. Kokkin Charo, die de workshop geeft, zet ons onmiddelijk aan het werk en schenkt ons een goed glas Albariño in, dé wijn uit deze streek in Galicië. Een uur later proef ik de lekkerse mosselen ooit. Gewoon gekookt in water! Niets toegevoegd! Om je vingers bij op te eten. Ook het zeemansrijstgerecht Arroz a la Marinera dat we met elkaar bereid hebben, is om te smullen!

Natuurparken en eilanden

De volgende dag ga ik op weg om de groene omgeving te verkennen.  Langs de Galicische kust liggen talloze eilanden. Een paar kleine eilanden met een bijzondere charme vanwege de intieme sfeer, en andere grotere eilanden waar de gewoonten en tradities van de zee tekenend zijn. Zonder twijfel is A Toxa het bekendste eiland van Galicië. Het is bekend op de zeep die er vandaan komt, La Toja, en om het kuuroord en casino. Vroeger kon je alleen per boot bij het eiland komen. Nu verbindt een smalle strook asfalt het eiland met het vasteland.

Ik trek verder naar een dorpje waar ik met een kleine boot de rivier wordt overgebracht naar het eiland Cortegada. Een eiland dat slechts 200 meter voor de kust van Vilagarcía de Arousa ligt en een rijke geschiedenis en het grootste laurierbos van Europa heeft. Het hoort bij het Nationale Park van de Islas Atlánticas dat in de top tien van de meeste bezochte parken in Spanje staat. Het park bestaat uit zes eilanden waarvan de Cies-archipel in de monding van de Ría de Vigo het bekendst is.

De archipel bezit een aantal prachtige stranden, een uniek vogelreservaat voor bedreigde vogelsoorten en een zeebodem van onschatbare waarde. De eilanden Ons vormen nog een ander authentiek natuurlijk paradijs. Je kunt de eilanden het hele jaar te bezoeken dankzij de regelmatige diensten van veerboten.

Eeuwen geschiedenis

Het erfgoed van een land wordt bepaald door zijn geschiedenis en identiteit. Galicië bezit een groot aantal religieuze monumenten die het verhaal vertellen van de geschiedenis door de jaren heen. Kenmerkende bouwwerken in deze streek zoals de “pazos” en de “hórreos” tonen onmiskenbaar de eigen identiteit van Galicië binnen Spanje. Ik kom ze overal onderweg tegen. Pazos zijn enorme landhuizen en Horreos zijn stenen gebouwtjes waar de oogst bewaard en gedroogd wordt. De vele kerken en kloosters bepalen ook het beeld van het Galicische erfgoed. Het historische stadje Cambados aan de kust is op zich al een monument. Tijdens mijn tocht maak ik een culturele ontdekkingsreis door de geschiedenis.

Ik wandel over prachtige routes langs oude watermolens, langs de loop van rivieren en door groene en schaduwrijke bossen. Zij bieden de mogelijkheid om van de schoonheid van het landschap te genieten. Galicië is groen en blauw, intens groen zijn de velden, bergen en bossen en vol blauw is de lucht en het water. Ook zijn er archeologische resten te zien van Keltische nederzettingen die meer dan tweeduizend jaar oud zijn.

In Galicië staan veel kloosters en kerken die van een grote culture en architectonische waarde zijn. Een daarvan is het cisterciënzer klooster van Armenteira uit de 12e eeuw. Een rustig plaatsje waar ik aan het einde van de dag beland. Over dit heiligdom gaat de legende van Sint Ero, een edelman die in een droom van Maria de opdracht kreeg om een klooster ter ere van haar te stichten en een godvruchtig leven te gaan leiden.

Traditionele luxe

Veel kenmerkende gebouwen in Galicië zijn de eerder genoemde “Pazo’s”, oude herenhuizen die de residentie waren van edelen en waarvan de meeste nu vaak musea of bodega´s zijn. Zij staan meestal in landelijk gebied en hebben goed verzorgde tuinen en zijn luxueuze inrichtingen. Een goed voorbeeld is de Pazo de Rubianes die officieel erkend is als een van de drie adellijke huizen van Spanje. De tuin staat vol bloemen waaronder talloze camelia´s en hortencia´s. Twee andere pazo’s die ik bezoek en zeer de moeite waard zijn zijn Vista Alegre in Vilagarcía en Fefiñáns die zijn naam heeft gegeven aan het belangrijkste plein in Cambados. Deze pazo heeft binnen zijn muren, een gerenommeerde bodega van albariñowijn.

Camino a Santiago

Er bestaan verschillende officiële routes die naar Santiago de Compostela lopen, waarvan de Camino Francés, Inglés, Portugués, de Ruta de la Plata en de Ruta del Mar het bekendst zijn. Alle routes hebben als eindbestemming de crypte van de apostel en zijn beeld, dat traditiegetrouw omarmd wordt. Wat veel mensen niet weten, is dat de oorspronkelijke en meest authentieke route door O Salnes loopt.

In het jaar 44 werd de Ría de Arousa bevaren door de boot die het lichaam van de apostel Jacobus vervoer, richting Compostela. Nadat hij in het Heilige Land onthoofd was, werd zijn lichaam door zijn discipelen Atanasio en Teodoro meegenomen. “Een engel bestuurde de boot en een ster was hun gids”, staat er geschreven. Zo kwamen ze aan voor de kust van Galicië, voeren de Ría de Arousa in en over de rivier de Ulla totdat ze in Santiago de Compostela aankwamen.

Vandaag de dag kun je vanuit plaatsje Vilagarcia de Arousa met een boot de rivier over varen in de voetsporen van de tocht die de discipelen met het lichaam van de heilige Santiago gemaakt hebben. Onderweg staat aan de oevers enorme cruxeiros (kruizen) die de koers aangeven. Uiteindelijk kom je aan bij het plaatsje Padron en dan is het nog 24 kilomter lopen, door de bergen, naar Santiago de Compostela.

De “Compostela” is het certificaat dat verklaart dat een pelgrim in Santiago is aangekomen. Hiervoor moet de pelgrim de credencial (stempelboekje) overleggen en aantonen dat hij minstens de laatste honderd kilometer heeft gelopen, of te paard heeft gedaan, of de laatste tweehonderd kilometer op de fiets. Tegenwoordig kun je de Camino de Santiago ook zeilend afleggen. In dat geval doe je El Camino a Vela en moet je minimaal 100 mijl afleggen. De geloofsbrief is geldig als er onderweg minstens twee stempels per dag gezet zijn. De credencial wordt uitgegeven door het Pelgrimskantoor, herbergen, verenigingen van Vrienden van de Camino, enz.

Door O Salnes lopen twee bijzondere Caminos de Santiago die bij mensen weinig bekend zijn. Zij vormen beiden een uitstekende optie om eens van de gebaande paden en het massatoerisme af te wijken en een Camino te doen die een stuk rustiger is. Het gaat hierbij om de Ruta del Padre Sarmiento en El Variante Espiritual.

Ken jij de mosselman?

Tijdens mijn dagen op O Salnes geniet ik dagelijks van de geweldige zeevruchten en schaal- en schelpdieren. Verser en smakelijker dan hier bestaan er naar mijn mening niet. Het is algemeen bekend dat de beste mariscos hier vandaan komen. Ik weet inmiddels ook waarom. Het leven van Galicië is aangepast aan het tij. Er staat een enorme stroming en iedere keer als het tij op komt vullen de rivieren zich met zeewater. Echter, zes uur later als het tij weer afneemt stroomt er zoet of brak water door de rivieren.

De zeevruchten krijgen dus enorm veel plankton en mineralen op hun bord en dat is de reden voor de geweldige smaak. Op de rivieren tref je enorme drijvende mosselkwekerijen aan. De mosselen groeien aan lange trossen touw die wel dertig meter lang in het water naar beneden hangen. Je kunt deze kwekerijen bezoeken en een halve dag met een kweker meelopen om mosselen te plukken. Diezelfde mosselen liggen een uurtje later dan alweer smakelijk op je bord.

Heiligen en heksen

Op de laatste dag bezoek ik een kleine kapel op een heuvel bij het strand van Sanxenxo. Als ik de kapel binnenkom krijg ik een rieten bezem in mijn handen gedrukt. De bedoeling is dat ik drie rondjes om het altaar met de heilige maagd Nuestra Señra da Lanzada veeg. Schijnbaar houdt het het boze oog en andere kwaadaardige energieën op afstand. Voor de zekerheid veeg ik de vloer rondom de maagd die streng toekijkt. Aan spannende verhalen over hekserij en toevaligheden die op je pad komen is in Galicië geen gebrek.

Dan rij ik terug naar mijn knusse hotel in Meaña voor lange avond traditionele legendes onder het genot van een uitbundige zeedis. Echter ook dit bezoek aan Galicië voelt weer als veel te kort. Ik ben vastbesloten om volgend jaar terug te komen om meer te ontdekken in het groen met blauwe paradijs in het noorden van Spanje.

Vanuit Santiago de Compostella ben je binnen 20 minuten per auto, bus of trein in de streek O Salnes.

Voor meer informatie kijk je op de website van de negen dorpen van de streek O Salnes

Zamora, middelpunt van Romaanse kunst en oude routes

Zamora wordt zonder te overdrijven ´het levende museum van de Romaanse kunst´ genoemd, vanwege de schitterende architectuur die de 12e eeuw op zijn vele opmerkelijke kerken en monumenten heeft achtergelaten. Het is strategisch gelegen op een heuvel aan de rivier de Duero. Deze overzichtelijke stad kun je gemakkelijk in één dag bezoeken om van daaruit andere gebieden in Castilla y Leon te ontdekken.

Het ligt bovendien aan de Ruta Via de la Plata (Zilverroute) en ook op het pad naar Santiago de Compostella. Het heeft een geweldige historische rijkdom, en vergeet ook niet om lekker uit eten te gaan en van de plaatselijke gerechten te proeven. Het fijne is, dat het een vrij rustige stad is, die nog steeds haar lokale en gezellige tintje niet heeft verloren.

Plaza Mayor

De Plaza Mayor, ligt in het centrum van de stad. Op dit plein zijn verschillende monumenten te zien, dus je moet hier echt even stoppen. Het oude stadhuis is een gebouw in platereske stijl. Voor dit gebouw staat het nieuwe gemeentehuis. Op het plein kun je ook de kerk van San Juan bezoeken, waarin het prachtige roosvenster en de romaanse stijl direct opvallen. In feite kunnen je deze plek gebruiken om de romaanse route door de stad te starten.

Kerken in Zamora

Als we iets kunnen zien in de stad Zamora, zijn het oude en goed bewaarde kerken. We hebben de kerk van Santa María la Nueva, met zijn oude doopvont. De kerk van La Magdalena dateert ook uit de twaalfde eeuw, vandaar het belang van de romaanse kunst in dit gebied. Dit is een van de belangrijkste kerken in de stad. Hier vlakbij staat de kerk van San Ildefonso, met een neoklassieke gevel.

Troncoso uitzichtspunt

Als je naar de Plaza de Arias Gonzalo gaat, kun je genieten van het geweldige uitzicht dat wordt aangeboden bij het uitzichtpunt Troncoso, over de rivier de Duero. Vanaf het uitkijkpunt kun je geweldige foto’s maken van de romaanse brug over de rivier. Het is de ideale plek om even te stoppen en even uit te rusten tijdens je bezoek.

Bovendien ligt in de buurt van dit gebied het huis van Arias Gonzalo, dat bekend staat als de Casa del Cid omdat er wordt gezegd dat dit de plek was waar de Cid Campeador opgroeide.

Zamora kathedraal

De kathedraal van Zamora is natuurlijk ook in romantische stijl. Met de tijd zijn er enkele andere details van verschillende stijlen zijn toegevoegd. Waaronder een merkwaardige koepel van Arabische invloed die niets te maken heeft met typische kathedralen, en minder met romaanse. Daarom is het een gemakkelijk te onderscheiden kathedraal. De Puerta del Obispo is de enige romaanse deur die vandaag bewaard is gebleven, dus het is ook van grote waarde. Je kunt het interieur bezoeken, waar zich het 12e-eeuwse klooster bevindt.

Het heeft een museum en verschillende kapellen. Op de eerste verdieping bevinden zich zalen met enorme wandkleden die in Vlaanderen gemaakt zijn rond 1500. Ze zijn schitterend van kleur en maken door hun afmeting enorme indruk.

Zamora kasteel

Er is helaas niet heel veel overgebleven van het Castillo de Zamora. Het ligt naast de kathedraal, en is te bezoeken. Je kunt een deel van de gracht en de oude muur zien, evenals enkele herstelde torens. Het paradeplein is te zien, hoewel het in puin ligt. Dit is een kasteel dat eerder als verdedigingsfort geldt. Onderdeel van het kasteel is het Baltasar Lobo Museum, gewijd aan deze lokale beeldhouwer.

Las Aceñas de Olivares

Deze bijzondere gebouwtjes zijn oude steenmolens gelegen in de rivier. Blijkbaar werkten ze eeuwen geleden maar raakten in onbruik en werden verlaten, totdat werd besloten ze te herstellen vanwege hun historische waarde en toeristische belang. Deze molens huisvesten tegenwoordig een bezoekerscentrum waar je wat meer te weten kunt komen over hun werking en ze ook van binnen kunt zien.

Paleis van de Momos

El Palacio de los Momos is een renaissancegebouw waarvan de vijftiende-eeuwse gevel bewaard is gebleven. Je kunt veel details van de Renaissance-gotische stijl zien. Momenteel is daar het Provinciaal Gerechtshof gevestigd en daarom staat het bekend als het Paleis van Justitie, hoewel er lang geleden een project was om er een luxe hotel van te maken. Let eens op de details van de ramen, waar dieren in steen zijn uitgehouwen.

Wat ga je eten in Zamora?

De Zamoranen houden van stevig eten. Typische gerechten zijn de Arroz a la Zamorana, een rijstschotel met vlees en orgaanvlees. El Cocido Zamorano, een stoofschotel met bonen of kikkererwten, Sopa de Ajo, knoflooksoep en Bacalao Zamorano, een stokvisgerecht dat specifiek tijdens de Semana Santa, de paasweek, wordt bereid.

Uiteraard moet de kaas uit Zamora proeven. En als het even kan ook kopen om mee naar huis te nemen. De schapenkazen van Zamora, hebben minimaal 100 dagen gerijpt en zijn bekend in heel Spanje. Ze hebben een pittige romige smaak. Ik ben er dol op!

Wat raad ik je aan om te doen vanuit Zamora?

  • De omgeving van Zamora verkennen en richting het schitterende plaatsje Fermoselle rijden, langs tal van meren.
  • Naar het noorden rijden naar het Middeleeuwse plaatsje Sanabria en niet ver daar vandaan wolven spotten in de bossen.
  • De wijnroute volgen van de Vinos de Zamora, die loopt door de hele provincie tot aan Salamanca
  • Vanuit Zamora de Santiagoroute lopen, dat is nog 353 km
  • Ten noorden van Zamora de prachtige stad Leon bezoeken.
  • Een bezoek brengen aan kaasfabriek Chillon, een familiebedrijfje van 3 generaties met een museum waar je kunt proeven of een workshop kaas maken kunt volgen.

Bodega Menade, een Rueda ecowijngaard en experts op het gebied van biodiversiteit.

Het plaatsje Rueda, in de provincie Valladolid, kent enorm veel bodega´s. Ik heb er al heel wat bezocht en verschillende Ruedawijnen van de Verdejodruif geproefd. Dit keer ga ik, op aanraden,  op zoek naar Bodegas Menade. Hun wijnvelden liggen aan de rand van het stadje en als ik over een landweggetje aan kom rijden, zie ik het moderne gebouw met verticale begroeiing tussen de wijnranken opdoemen.

Ik heb een afspraak met Ivan, maar hij is nog bezig met een wijnproeverij die iets uitloopt. Gastvrij zet hij een koel glas Rueda en een tapa met heerlijke kaas voor me neer op het terras met uitzicht over het landgoed.

Een half uurtje later komt hij bij me zitten en begint Ivan, zoon van Spaans ouders uit de streek en opgegroeid in Belgie, te vertellen. Ivan spreekt een aardig woordje Nederlands, maar al snel gaan we weer over op het Spaans. Hij vertelt dat hij verantwoordelijk is voor de marketing en wijnproeverijen en al tientallen jaren in het wijnvak zit. Voorstander van ecologisch en duurzaam verbouwen en met passie voor zijn werk wijdt hij uit hij over het familiebedrijf waar hij zich deel van de familie voelt.

Bodegas Menade werd opgericht in 2005. Maar de nog jonge Alejandra, Marco en Richard zijn al de zesde generatie van een familie die zich toelegt op wijn.

De echte geschiedenis van de familie begon in 1820, toen de voorouders de wijngaard verbouwden op verschillende locaties die nu verbonden zijn aan de D.O. Rueda. De rijping van de wijnen vond plaats in wat tegenwoordig ‘Menade by Secala’ wordt genoemd, een ondergrondse kelder die aan het begin van de 19e eeuw in de rots is uitgegraven.

In die tijd waren er in het dorp La Seca tal van bodega´s, die bij het verstrijken van de tijd zijn ingestort en onmogelijk waren om te behouden.

‘Menade by Secala’ heeft haar oude architectuur behouden, het is een perfecte plek voor de vaten en flessen om in vrede te rusten omdat er het hele jaar door een homogene temperatuur en vochtigheid heerst.

Elk van de generaties van de familie begon hun wijnen te maken in deze oude winery en elk van hen had een baanbrekende visie op het gebied van kwaliteitswijnen. Maar aan het begin van de jaren 2000 besloten de twee broers en zus Sanz om hun eigen project te starten: Alejandra in export en communicatie, Marco in wijnbouw en Richard in oenologie. En alles gebaseerd op respect voor de natuur en een terug naar traditie.

Ivan neemt even pauze. Hij staat op en schenkt ons nog een glas in. Dan loopt hij naar de keuken en komt terug met een bord heerlijk verse lomo. Zo mals heb ik het geloof ik nog nooit gegeten. Dan gaat Ivan verder.

´De sleutel is om traditie en technologie te combineren. Een alliantie met de omgeving en profiteren van de hulpbronnen die het biedt. Bij Menade vervangen we chemische behandelingen door andere natuurlijke technieken, zoals planteninfusies van brandnetels en kaneel of wei, die meer respect hebben voor de bodem, de wijnstok en de gisting.´

De insecten die de Menade-wijngaard bevolken, zijn verre van vijanden, ze zijn trouwe bondgenoten in het voorkomen van plagen. Ze worden eerst gelokt met aromatische extracten om als roofdier te fungeren en rusten daarna uit in hun hotel en bestuivingstuinen vol aromatische planten waar insecten en reptielen in harmonie leven.Het ecosysteem van de boerderijen wordt aangevuld met een reeks verrijdbare struiken en bomen om de biodiversiteit in de wijngaard te verbeteren. Het resultaat is een multi-specifieke tuin die het hele jaar door leeft.

Al deze praktijken hebben invloed op het eindresultaat van de wijnen, want naast goed smaken, zijn ze ook nog eens gezond want de wijnen zijn vrij van allergenen en histamine. ´We zijn niet langer groen, we zijn natuurlijk,´ zegt Ivan vol trots.

WAAR 40 SOORTEN LEVEN

De zogenaamde bestuivingstuin van Bodegas Menade is één grote multi-specifieke tuin met inheemse soorten uit Castilla y León die het hele jaar door in leven is.  Om deze reden zijn vaste planten gebruikt om een ​​groot bloemencircuit te creëren voor alle soorten insecten.

In het grote insectenhotel logeren veertig representatieve soorten van verschillende lagen van het ecosysteem. Ook wordt er veel gewerkt met kruiden zoals lavendel, salie en verschillende soorten rozemarijn. Hoewel de grootste Menade bestuivingstuin dichtbij de winery in Rueda ligt, zijn er ook andere kleine insectenhotels op het landgoed.

De creatie van deze micro-ecosystemen biedt een leefgebied voor insecten en vogels die roofdieren zijn van andere insecten, die schadelijk zijn voor de trossen. Met andere woorden, de bloemensoorten worden ‘schuilplaatsen’, verbeteren de ecologische rijkdom en zorgen voor een evenwicht tussen flora en fauna.

MENADE BOERDERIJ

´Menade bruist van leven, we willen graag teruggeven aan onze omgeving wat de mens er ooit van nam.´ Bodega Menade staat voor Biodiversiteit. Elke ochtend wordt het team begroet door een paar Zamoran-ezels, genaamd Zamo en Rana. Twee prachtige ezels met lang haar, die veel plezier geven en helpen het kleine ecosysteem dat ze creëren nog meer levend te houden, ze trekken insecten aan en de wijngaard kan profiteren van hun organische mest.

Na dit mooie verhaal tijdens een wandeling door de wijngaard gaan we naar binnen en zet Ivan glazen klaar voor de proeverij. Ik zet de wijnen die we proeven even op een rij:

Menade Verdejo Organic, Nosso Natural Verdejo 2019, Menade Sauvignon Blanc organic, Menade Sauvignon Blanc dulce organic en Nossa Tempranillo natural. IK heb mijn keuze snel gemaakt en vind de Nosso Verdejo 2019 én de Menade Sauvignon Blanc de lekkerste. Ivan raakt niet uitgepraat. Hij neemt er alle tijd voor, maar na drie uur sta ik eens op. Dan maken we nog een snelle rondleiding door de ondergrondse bodega en rij ik terug naar mijn hotel.

De wijnen zijn online te bestellen via de website van Bodega Menade. Ook kun je online de proeverij reserveren. Slapen doe je in hotel Castilla Termal Olmedo op 20 autominuten van Rueda. Dan kun je na je proeverij heerlijk relaxen in hun balneario en mudejarspa. En tijdens het diner nog eens een andere Ruedawijn proberen.

Negen bijzondere belevenissen in Extremadura

Extremadura werd jarenlang beschouwd als een streek die je beter kon mijden. Te heet, te droog, te lastig bereikbaar. Maar de nadelen van toen, zijn de voordelen van nu. Dankzij de rol aan de zijlijn van het grote toerisme, is de streek zichzelf gebleven met een bijna onaangetast landschap van ruige vlaktes, wilde bergen en verrassend groene dalen. Dit is Spanje zoals we het graag zien, met verstilde dorpen en mooie middeleeuwse steden, waar het leven nog altijd een versnelling langzamer gaat.

Platgetreden paden bestaan hier niet en reizend door de streek doe je de ene na de andere ontdekking. Van een Romeins theater tot een kapelletje dat net zo uitbundig is beschilderd als de Sixtijnse kapel. En van een hemel vol roofvogels tot een tafel met verfijnde streekproducten. Extremadura was in de 15de en 16de eeuw het land van de ontdekkingsreizigers die de wijde wereld introkken. Het is de hoogste tijd dat je de streek ontdekt.

Trujillo, in het spoor van de ontdekkingsreizigers

De beroemdste zoon van Trujillo, onwettig nog wel, staat in brons gegoten op het Plaza Mayor: Francisco Pizarro. Hij dankt zijn faam aan belangrijke overwinningen op de Inca’s waarna hij de stad Lima stichtte, de huidige hoofdstad van Peru. Het is opvallend hoeveel Spaanse ontdekkingsreizigers uit Extremadura komen.

De streek was relatief arm en zelfs als je van adel was had je niet veel keuze: een carrière in het klooster of het avontuur. Velen kozen voor de laatste optie, zeilden naar het westen en vernoemden nieuwe nederzettingen naar plaatsen uit hun geboortestreek zoals Mérida, Guadalupe en Medellin. Reis ze achterna langs de dorpen en stadjes waar hun roots liggen. Maar begin of eindig met een café solo op het plein van Trujillo!

Parque Nacional Monfragüe, roofvogels spotten

Hier is het niet de vraag óf je er roofvogels zult zien, maar hoeveel. Met alleen al honderden vale gieren rond de pieken van de Salto del Gitano is succes verzekerd. In grote groepen cirkelen de vogels om je heen. Soms zo laag dat je ze recht in de ogen kunt kijken. Behalve vale gieren zijn er onder meer zwarte ooievaars, slechtvalken, aasgieren en havikarenden. Monfragüe is het enige nationale park van Extremadura. Wie de geheimen wil leren kennen maakt er een tocht met een gids.

Wijn, kaas & ham, de streek op je tong

Te droog en te warm voor wijn van topkwaliteit? Dan moet je eens binnenlopen bij één van de kleine familiebedrijven en er een Verdejo of Tempranillo proeven. Zo eerlijk en puur wordt wijn op weinig plaatsen gemaakt. Onder kenners vormen de wijnen van Extremadura, de Ribera del Guadiana D.O, een goed bewaard geheim. Het geldt ook voor de regionale keuken die door de eeuwen heen is gevormd door Romeinse, Arabische, Joodse en Latijns-Amerikaanse invloeden.

Beroemd is de Jamón Ibérico de bellota Dehesa Extremadura, die aan strenge eisen moet voldoen om de kwaliteit te garanderen. Zo hebben de varkens vrij rondgelopen en zich tegoed gedaan aan onder meer eikels en kruiden. Andere gastronomische toppers zijn de Torta del Casar, een fijne schapenkaas. Maar ook gerookte paprika uit La Vera, zoete picota kersen uit Valle del Jerte, honing, lamsvlees en olijfolie. Het ondergeschoven kindje binnen de Spaanse gastronomie is ondertussen weer geliefd. Topkoks openen restaurants in de streek om er te kunnen koken met producten die uitblinken in smaak en eenvoud.

Cáceres, slenteren door het verleden

Het middeleeuwse hart van Cáceres is zo authentiek dat het werd gebruikt voor filmopnames van Game of Thrones. De jarenlang verwaarloosde oude stad, is tot in de puntjes opgeknapt en staat zelfs op de Unesco Werelderfgoedlijst. Je kunt er dwalen door smalle straatjes, stadspaleizen bezoeken en een toren beklimmen. Must see: het huis van conquistador Juan Cano de Saavedra en zijn vrouw Isabel, de dochter van de laatste Azteekse koning Montezuma.

Badajoz, de ongepolijste sfeer

Op het hoogste punt van de oude stad staan de muren van het Alcazaba, het voormalige Arabische fort van Badajoz. Hier begon de historie en de welvaart van de stad aan de Guadiana-rivier, met een moslim koninkrijk dat zich uitstrekte tot Lissabon. De stad is nog niet geofferd aan het toerisme en die ongepolijste sfeer geeft Badajoz karakter.

Mérida, bezoek de Romeinse metropool

Een theater, aquaduct, forum romanum, badhuis, tempel, amfitheater en een museum vol archeologische vondsten. Wandelend door Mérida, de hoofdstad van Extremadura, kom je het rijke Romeinse verleden vanzelf tegen. De stad groeide vanaf 25 voor Christus uit tot een Romeinse metropool op het kruispunt van de belangrijke handelswegen Salamanca-Sevilla en Toledo- Lissabon. Vooral het theater is prachtig. Als je er op één van de hogere banken gaat zitten, voel je de sfeer van toen. Je kunt je voorstellen hoe zo’n 6.000 mensen ademloos keken naar de voorstellingen. En tijdens het theaterfestival is dat nog steeds zo.

Minder verfijnd was het vermaak in het ernaast gelegen amfitheater. Daar vloeide het bloed van gladiatoren en roofdieren en werden grootse veldslagen nagespeeld. Het ‘Mérida Archeologische Ensemble’ staat op de Unesco Werelderfgoedlijst. Het zijn niet altijd de grote bezienswaardigheden die verrassen. Zo kun je tijdens een wandeling door de bergen zomaar tegen een boogbrug aanlopen. Of verandert het wandelpad in een oude Romeinse handelsweg met glanzende stenen, gepolijst door duizenden voeten die er door de eeuwen overheen zijn gelopen.

Roadtrip, zwerven en dwalen

Stofwolken waaien over knoestige velden, dorpen hebben zich verschanst op heuveltoppen en de vroege ochtendzon kleurt de velden goudgeel en de hemel zachtblauw. Ruimte… Lucht… Adem… Verder weg van de costa’s kun je in Spanje niet reizen. Hier op het platteland van Extremadura wordt de ware ziel van Spanje gekoesterd en zorgvuldig geconserveerd. Het netwerk van kleine weggetjes zit vol verrassingen.

Van toppers als Mérida (Romeins erfgoed) en Guadalupe (klooster) tot een verlaten finca of een bodega, die gasten welkom heet om de plaatselijke wijn te proeven. De authentieke schoonheid van Extremadura maakt dat stukje bij beetje de snelheid uit je lijf verdwijnt. Rijden en kijken. Stoppen en dwalen. Door verstild landschap, een mooi klein dorp of een kasteel dat machtig op een rotspunt staat. Haast heeft geen zin. Het zijn de elementen die het ritme bepalen.

Donkere luchten, sterren kijken

Als de zon achter de horizon is verdwenen en het langzaam donker wordt, verschijnen één voor één de sterren aan de hemel. Niet gehinderd door lichtvervuiling of bewolkte nachten lijkt er in Extremadura geen einde aan te komen. Vanaf diverse plaatsen kun je met het blote oog de Melkweg zien en tal van bekende en onbekende sterren. In de speciale brochure landscape of stars lees je wat de beste stargazing spots zijn. Twee plaatsen zijn internationaal erkend als Starlight Tourist Destination: Monfragüe en Gran Lago de Alqueva. Buenas noches!

Ermita de la Virgen del Ara, de Sixtijnse kapel

Vanuit het dorp Fuente del Arco voert een mooie weg de heuvels in. Rechtdoor gaat het naar de verlaten mijn van La Jayona en rechtsaf richting een kleine, eenvoudige kapel: de Ermita de la Virgen del Ara. Zodra je de zware houten deur van de kapel opent en over de drempel stapt, wandel je één groot schilderij binnen. Links, rechts, voor, achter, boven, alles om je heen staat vol taferelen uit de bijbel. De bijnaam is dan ook verdiend: de Sixtijnse Kapel van Extremadura.

Praktische informatie
Extremadura ligt in West-Spanje, ingeklemd tussen Madrid en de Portugese grens. De streek laat zich het beste ontdekken met de auto. Deze kan eventueel worden gehuurd op de dichtstbijzijnde internationale vliegvelden van Madrid en Sevilla.

De snelweg A-5 verbindt Madrid via Trujillo, Mérida en Badajoz met Portugal. Onderweg kun je afslaan naar onder meer Guadalupe, Plasencia en noord-Extremadura. De A-66, Ruta Via de la Plata, doorkruist Extremadura van noord naar zuid.

Stoere karakters, krachtige maaltijden, koppige wijnen en hoge pieken ; we hebben het over Leon

Als je op zoek bent naar highlights in de prachtige stad Leon in de regio Castilla y Leon, lees dan dit artikel. Voor een kennismaking met deze stoere stad heb je minimaal twee of meer dagen nodig, het is een prachtige plek die architectuur, gastronomie en een unieke energie combineert met geweldige mensen.

Het belangrijkste gebouw van León is de majestueuze kathedraal, een van de mooiste in Spanje, een erfenis van een lang katholiek verleden. Maar het heeft veel meer te bieden: de indrukwekkende  middeleeuwse muren, de Plaza Mayor en zelfs een gebouw van Gaudí in het hart van de stad.

En daar voeg ik nog een diepe gastronomische traditie aan toe. in de vorm van heerlijke tapas, veel vlees en stevige wijnen.

1. De Kathedraal van Leon

De kathedraal is zonder twijfel de belangrijkste bezienswaardigheid in León. Een kolossaal gebouw dat de stad van bovenaf regeert. Het werd in gotische stijl gebouwd in de 13e eeuw op de ruïnes van een vorige tempel en werd sindsdien het spirituele hart van León. De kathedraal lijk veel op de Notre Dame in Frankrijk.

Als er iets is dat opvalt, zijn het de ongelooflijke ramen en roosvensters, bijna 2000 vierkante meter full colour gebrandschilderde ramen van middeleeuwse oorsprong.

2. De Plaza Mayor

Een essentiële plaats in bijna elke Castiliaanse stad is de Plaza Mayor. Die in León is prachtig, klein en gezellig, met een indrukwekkende sfeer bij mooi weer en het terras. De inrichting van het huidige plein dateert uit het einde van de 17e eeuw, toen er een markt was, de belangrijkste van de hele stad. Er vindt nog steeds een openluchtmarkt plaats, op zaterdag en woensdag.

3. Koninklijke Collegiata Kerk van San Isidoro

De collegiata kerk van San Isidoro is een van de best bewaarde romaanse voorstellingen in Europa en een van de boeiende plaatsen om in León te bezoeken. Een complex met 1000 jaar geschiedenis waar de eerste democratische rechtbanken ter wereld waren gevestigd, de Cortes van 1188, met Alfonso IX.

Binnen valt het Pantheon der Koningen op, rustplaats van koningen en bekend als de ´Sixtijnse Kapel van Leon´, vanwege de muurschilderingen op het plafond uit de 16e eeuw. novel is. León niet verlaten zonder even naar binnen te gaan.

4. Casa Botines

De beroemde architect Antonio Gaudí bouwde drie gebouwen buiten Catalonië, waaronder Casa Botines, in het hart van León. Een buitenkant die doet denken aan een middeleeuws kasteel met puntige torens op elke hoek. Bijzonder, waar je ook kijkt. Voor de voorgevel vind je een beeld van Gaudí zelf zittend op een bankje.

5. Klooster en Parador van San Marcos

Het San Marcos-klooster is een van de juwelen van León en de Spaanse Renaissance, gelegen aan de rand van het historische centrum en sinds 1964 in gebruik als Parador de León. Misschien wel het beste hotel in de hele stad, gerenoveerd en heropend in 2021.

Het werd gebouwd om de Casa Mayor van de Orde van Santiago te huisvesten. Ook duiden de schelpen op de voorgevel op de verbinding met de Sint Jacob route naar Santiago. Naast het klooster staat de kerk van San Marcos, uit de laatgotiek, met gratis toegang. Prachtig!

Gastronomie en tapas in León: Barrio Húmedo en Barrio Romantico

Een van de meest typische dingen om te doen in León is genieten van de veelheid aan tapas. Normaal gesproken is bij elk drankje een tapa inbegrepen, waarbij elke bar zijn eigen gespecialiseerde tapa heeft. Bloedworst, cecinas, kroketten of aardappelen met saus zijn enkele van de meest typische Leonese produkten.

De twee beroemdste tapa-buurten bevinden zich in het historische centrum, gescheiden door Calle Ancha, de promenade die loopt van de kathedraal van León naar Gaudí’s Casa Botines.

De Barrio Húmedo is de bekendste, een labyrint van straten die zijn naam ontleent aan de veelheid aan oude tavernes. Het belangrijkste punt van de wijk is de Plaza de San Martín.

Typische specialiteiten van León

Bezoekers die León passeren, kunnen niet vertrekken zonder op zijn minst enkele van de vele heerlijke specialiteiten te proberen die de provincie te bieden heeft. Producten zoals Valdeón-kaas, wildvlees of maragato-stoofpot zijn enkele voorbeelden. Misschien wel de meest bekende en gewilde zijn de worsten, met de cecinas, chorizos of bloedworst, gemaakt met varkensbloed en ui.

Wat je niet mag missen in de provincie Leon!

1.La Maragatería; land van muilezeldrijvers, ambachtslieden en het maragatogerecht

Het bezoek aan deze regio begint met Astorga, de hoofdstad van de Maragatería, die kan bogen op de enige stad waar de twee grote toeristische routes bij uitstek van het schiereiland samenkomen: de Camino de Santiago en de Vía de la Plata. De meest gewilde ansichtkaart is de kathedraal en het bisschoppelijk paleis, beschut door de overblijfselen van de Romeinse muur. Het bisschoppelijk paleis, het werk van Antonio Gaudí, lijkt zo uit een sprookje te komen. Vergeet niet langs te gaan bij het chocolademuseum, en neem de beroemde Astorga chocolade of mantecadas mee in je koffer.

Slechts vijf kilometer vanaf Astorga ligt Castrillo de los Polvazares, het mooiste voorbeeld van landelijke architectuur in de hele regio. Verdwalen in de geplaveide straten bezaaid met roodachtig gekleurde stenen huizen en met groen geverfde deuren en ramen is een heerlijkheid.

Ook heerlijk is het om de beroemde maragato-stoofpot te eten in een van de restaurants in het dorp. Wist je dat er in deze kikkererwtenstoofpot wel tien soorten vlees zitten? De originaliteit van dit gerecht zit hem in de manier waarop het wordt gegeten: de volgorde van de gerechten is omgekeerd, je begint met het vlees, dan de groenten en tenslotte de soep.

2. El Bierzo; land van wijn, tempeliers en romeinen

El Bierzo is een schatkist vol verrassingen. Ook doorkruist door de Camino de Santiago, bevat deze regio prachtige natuurparken, diepe verloren valleien, kastelen, kloosters en vooral een wijn die uitnodigt om te proeven. Natuurlijke juwelen zoals Las Médulas, de grootste open goudmijnen van de romeinen, uitgeroepen tot werelderfgoed door UNESCO, of Los Ancares, een nationaal reservaat met zijn bossen en fauna.

In Ponferrada, de hoofdstad van El Bierzo, wacht het Tempelierskasteel op je. En in Villafranca del Bierzo een straat, Calle del Agua, vol paleizen en landhuizen. Het zogenaamde ´kleine Compostela´ kan bogen op grote religieuze gebouwen zoals de kerken van Santiago en San Francisco en het klooster van San José.

3. De Babia- én Lacianavallei; een oase van rust en wandelparadijs

De vallei van Babia en Laciana is een oase van rust en is echt een plek om jezelf te verliezen. Wandelend tussen bergen, rivieren, lagunes, weilanden en kastelen vindt je onvermijdelijk stilte. Een uniek landschap, gekenmerkt door krachtige kalsteenmassa´s die elkaar zelfvoldaan aankijken en enorme kristalheldere meren. Babia is het land van legendes en met sneeuw bedekte 2000 meter hoge bergtoppen en van valleien met oneindige weiden.

Daarnaast de majestueuze Laciana vallei. Met een mijnbouwhart en een berggeest en bovendie een omgeving van buitengewone ecologische waarde die dit natuurgebied tot een van de meest unieke wandel- en fietsgebieden in het land maakt. Vanuit het hart van de vallei, het stadje Villablino kun je schitterende tochten door de groene omgeving maken. Afgelopen zomer liep er ´s avonds regelmatig een beer in de afgelegen straten! Ook loopt er een Via Verde langs oude mijnwerkersdorpjes, een oude spoorweg die gerestaureerd is tot fiets en wandelpad.

Stoer en vol karakter

Leon staat voor sterke persoonlijkheden, krachtige maaltijden, koppige wijnen, hoge bergen en stoere tempeliers en bedevaarders. Maar ook voor verfijne kunst, een ambachtelijke keuken, vriendelijke dorpen, lieflijke bossen en stille meren. Na diverse trips heb ik deze karaktervolle provincie voor altijd in mijn hart gesloten.

Voor meer informatie in het Engels over deze karaktervolle stad en provincie kun je kijken op de website van Castilla y Leon.

De zinnestrelend smaak van Andalusië

Andalusië zou je een culinair continent te midden van het Spaans Gastronomisch Universum kunnen noemen. Er bestaan maar weinig zulke gevarieerde keukens met ieder een eigen smaak als die van de acht Andalusische provincies.

Ik dit artikel reis je met me mee langs de keukens van alle provincies met ieder hun eigen smakelijke specialiteiten. Proef de smaak van Andalusië! En zeg nu zelf, wat is er smakelijker dan zongerijpte groenten, met passie geperste olijfolie, ambachtelijke kazen, vers gevangen vis, zo uit zee op je bord én met naar oma´s recept bereidde gebak en andere zoetigheden?

Smaakvolle groenten en vis uit Almeria

De keuken van Almeria is fantasierijk, onafhankelijk en origineel. Bovendien is het ook een gezonde keuken, met veel eigen tuinbouwproducten zoals de paprika waarvan de paprikapoeder gemaakt wordt die men in veel gerechten gebruikt, of de bekende La Cañana tomaat, en veel vis en zeevruchten.

Het zijn kenmerkende elementen van het Mediterrane dieét, die samen met de olijfolie uit het binnenland, de kazen uit de Alpujarras, de ham uit het plaatsje Seron en de streekwijnen het plaatje compleet maken.

Groenten op de markt in Almeria

Verse is en zeevruchten uit Cadiz

De keuken van Cadiz is een combinatie van zee, platteland en bergen. De keuken is net zo rijk en gevarieerd als de provincie waar hij toebehoort. Cadiz staat bekend om zijn artisjokken en kool, de bekende asperges van Alcala del Valle, en de paddenstoelen van Los Alcornales die worden gestoofd. Uit de groenten op het platteland onstaat de gazpacho.

Terwijl aan de kust vis zoals zeebrasem, zeetong, tonijn en zeevruchten zoals de garnalen van SanLucar wereldbekend zijn, mag ook de pescaito frito, ofwel verschillende soorten gebakken vis, niet aan tafel ontbreken. In de Sierra wordt een goede olijfolie geproduceerd die naast ambachtelijke kazen en het vlees van het runderras Retina de hoofdrol spelen. Ook de sherry´s uit Jerez verdienen een aparte vermelding.

Coquinas vers uit zee en zo op tafel in Cadiz

De beste kaas uit Cordoba

De Cordobaanse keuken is uitgebreid en vol nuances. Deze verscheidenheid ontstaat voornamelijk door de ligging van deze provincie. In de bergen leeft het Iberisch varken waarvan de heerlijke ham van Los Pedroches komt. Ook gebruikt men honing, kastanjes en groot wild uit het bos.

Van het platteland en de vlakten van de Guadalquivir komen olijfolie, wijn en azijn van Montilla Moriles. Ook oogst men in deze provincie sinaasappels van Palma, kweeperen van Puente Genil en perzikken van Almodovar. In heel Spanje zijn de koekjes en anijs uit Rute bekend en ook de kazen uit Zuheros. Traditionele gerechten zijn salmorjeo, Cordobaanse flamequin en artisjokken a la montillana.

Kazen uit Seron

Verse vis en tropisch fruit uit Granada

De uitgebreide gastronomie van Granada is het resultaat van een lange Moorse culturele erfenis en de unieke ligging en klimaat. Terwijl de Vega streek groenten en fruit levert, worden in het binnenland de lage temperaturen bestreden met stevige stoofschotels. Het vlees komt voornamelijk uit de Alpujarra, met als topper de jamon uit het hoog gelegen Trevelez.

De Costa Tropical zorgt voor verse vis en is de streek waar de tropische vrucht chirimoya gekweekt wordt. Ook in Granada maakt men olijfolie die de typische Alpujarra gerechten op smaak brengt. In het plaatsje Riofrio staat forel op het hoofdmenu en wordt biologische kaviaar verkocht.

Tropische vruchten van de Costa Tropical

Jamon Iberico en vis uit Huelva

Diversiteit is het kernwoord in de keuken van Huelva. Een gastronomie die het midden houdt tussen zee en bergen en soms vermengd is met culinaire tradities van de grensregio Extremadura of het buurland Portugal. Uitblinker in Huelva is de jamon de Jabugo, van het Iberisch varken. Ook de geitenkazen en paddenstoelen van de Sierra de Aracena mogen niet onvermeld blijven. Dit alles wordt vergezeld met wijnen van de D.O Condado de Huelva.

De zee is de andere grote provinciale voorraadkast en biedt veel vissoorten en zeevruchten. Vooral de witte garnaal uit Huelva is befaamd en ook de kleine pijlstaartinktvis mag niet op tafel ontbreken. Bovendien staat Huelva bekend om zijn heerlijke aardbeien die vanaf maart al verkrijgbaar zijn.

Gambas con sal de Mar

Olijfolie en moors gebak uit Jaen

De gastronomie van Jaen weet de Romeinse (wijn, granen, olijfolie) en Moorse (gebak) erfenis te combineren met invloeden van de aangrenzende keuken van de regio Castilla La Mancha. Jaen staat grotendeels bekend om zijn enorme vlaktes met olijfbomen waar een voortreffelijke olie wordt geoogst. Met die olie bereidt men gerechten met gevogelte, hert, zwijn en varken die in de bergen leven. Ook wordt de olijfolie rijkelijk gebruikt bij salades, gazpachos en warme soepen. Bekend in Jaen is het stoofpotje andrajo. Doordat Jaen in het binnenland ligt, wordt de vis gemarineerd of gezouten; de bacalao, gezouten stokvis.

Om de maaltijd af te sluiten is er niets beters dan fruit uit de streek zoals kersen uit Castillo de Lucubin of perzikken uit Alcaudete.

Olijfolie uit Jaen

Gegrilde sardientjes en koude soepen uit Malaga

De keuken van Malaga wordt gekenmerkt door de eenvoud van ingrediënten en de verscheidenheid van rijkdom van smaak. Traditie en moderniteit komen samen in een gastronomie die op een verrassende manier de bergen en de zee weet te combineren, met groenten, vis, peulvruchten en fruit in de hoofdrol. Gazpacho, salades, ajoblanco (een variant van de gazpacho op basis van amandelen en druiven) zijn zeer bekend.

Gebakken vis en espetos, aan spiesjes geregen sardientjes die door gloeiend houtskool worden gegrild, of de porra anteguerana zijn enkele gerechten die roem geven aan de goede keuken van Malaga. Natuurlijk wordt dit alles vergezeld door bekende wijnen uit de Sierra de Malaga, Axarquia en Sierra de Ronda.

De bekende vissersbootjes met espetos en andere gegrilde vissoorten

Rijst met eend en zoetigheden uit Sevilla

De gastronomische rijkdom en verscheidenheid van de provincie Sevilla is een mix van de traditionele Andalusische keuken en de moderne Mediterrane keuken. Deze mediterrane basis komt tot uiting in het gebruik van hoogwaardige olijfolie. Bekend is de most van druiven uit Aljaraje en Lebrija. Er is een grote verscheidenheid aan groenten en fruit. Maar ook rijst, peulvruchten en vlees van klein en groot wild en de ham en vleeswaren uit de Sierra Norte.

De kaart van Sevilla is rijk en biedt overheerlijke gerechten zoals huevos a la flamenca, soldaditos de pavia, menudo, stoofpotjes van stierenstaart en eend met rijst. De uitgebreide patisserie omvat de mantecados en polvorones van Estepa. Na de maaltijd wordt anijslikeur van Cazalla geschonken.

Arroz con Pato op de menukaart in Sevilla

De keuken van Andalusië leeft bij de gratie van de smaak van haar producten zelf. De streek heeft onnoemlijk veel te bieden; vis en schaal- en schelpdieren, fantastische hammen en worsten, en groenten en olijven in alle soorten en maten. Veel van deze ingrediënten schitteren met hun culinaire charme in de vorm van tapas, de smakelijke hapjes die in Andalusië geboren zijn.

En daarbij past natuurlijk altijd een goed glas sherry uit de Jerezstreek of een stevige wijn uit het zonnige zuiden!

Voor meer informatie over de gastronomie van Andalusië en haar keuken kijk je op deze blog

Terugblik op een veelbewogen jaar in Spanje

Als ik terug kijk op mijn professionele activiteiten in 2021, dan zie ik een intensief jaar. De realiteit die van de pers de term ´Het nieuwe normaal´ kreeg, werd de eerste helft van het jaar gekenmerkt door hoop, durven doorzetten, nieuwe samenwerkingsvormen en vervolgens voor de meesten een stayvacation. Ik schreef hier al eerder over in een blog in juni.

Mijn zomervakantie bleef ik dan óók in Spanje. Ik maakte een schitterende tocht van Andalusië door Extremadura en Castilla y Leon naar de kust van Asturias, bezocht plekken die ik al kende, ontdekte nieuwe bodega’s en geweldige restaurants en maakte urenlange wandelingen door natuurgebieden en over onbekende Vias Verdes.

Direct na de zomervakantie werd ik door Turismo Andaluz uitgenodigd voor een persreis in het Aracenagebied in Huelva. Daar knuffelde ik iberico varkentjes, bezocht de hamdrogerijen en proefde de beste Jamon Iberico van Spanje! In het plaatsje Aracena bewonderde ik diep onder de grond de Gruta de las Maravillas en klom met mijn collega’s naar de top van het kasteel.  Ook verbaasde ik me over het bijzondere landschap van de oude mijnen van de Rio tinto, het leek wel of ik me op de maan bevond!

Een paar weken later stond ik op het podium tijdens het eerste Bike Experience Forum in Almeria. Ik was gevraagd door de Junta de Andalucia om te vertellen over het profiel van de Nederlandse fietser en aan te geven wat de Nederlander belangrijk vindt bij het uitkiezen van een fietsvakantie. Na afloop werd er flink genetwerkt met geweldige fietsorganisatie uit heel Spanje. De volgende dag maakten we een fietstocht naar Cabo de Gata.

Gelukkig had ik een e-bike gereserveerd, maar toch vond ik het behoorlijk zwaar om door het ruige landschap en rulle zandduinen te trappen. En kon ik me natuurlijk niet meten met al mijn jongere collega’s, stoere knullen voor wie offroad fietsen een passie is…  Het volgende Bike Experience Forum za loverigens in 2022 in Cadiz gaan plaatsvinden.

Over Cadiz gesproken. Tijdens het eerste weekend van oktober vond de Sail GP, de Formule 1 voor F50 catamarans plaats.  De bemanning van de schepen van Australië, Nieuw Zeeland, Amerika, Japan, Engeland, Frankrijk, Denemarken en Spanje zeilen de hele wereld over. Vanaf de wal kon ik de wedstrijd goed volgen. Ook had ik een telescoop bij me, en de bemanning en actie van zo dichtbij zien gaf me soms het gevoel of ik zelf aan boord was.

Er ontstond grote hilariteit toen de F50 Victoria van Spanje vlak voor de start op de tweede dag omsloeg en werd uitgeschakeld. Nederlandse zeiler in hart en nieren heb ik iedere minuut van het tweedaagse spektakel genoten. De data voor de volgende race, 24 en 25 september 2022, staan al in mijn agenda genoteerd.

In de zomer en in het najaar kwamen er twee edities van het nieuwe magazine Bike Explorer uit en in beiden werden mijn bijdragen gepubliceerd. Het eerste artikel ging over de Vias Verdes van Spanje en het tweede artikel over de Eurovelo route, het prachtige deel van 800 kilometer in Castilla y Leon. Mijn volgende bijdrage beschrijft de Ruta Via de la Plata die helemaal van het zuiden naar het noorden van Spanje loopt en in Nederland bekend is als Zilverroute.

De editie waarin je over deze route kunt lezen komt uit in Februari 2022. Dit wordt overigens een bijzondere uitgave. Er zal een gratis brochure worden bijgestoken over de Vias Verdes in Catalonië. Een opdracht van de afdeling toerisme van Catalonië die ik samen met mijn collega Marjan van Destinationmakers momenteel uitwerk.

Spanje doet zijn uiterste best en dat was vooral te merken doordat het uitnodigingen voor promotiereizen regende. Eind oktober reisde ik af naar Castilla y Leon en bezochten we voornamelijk de stad Leon, haar provincie én de wijngebieden en bodega’s van El Bierzo, Ribera del Duero en Rueda. De promoreizen naar Castilla y Leon hadden bijna twee jaar stilgelegen dus het was heerlijk om collega’s van reisorganisaties, hotels en de Junta weer te ontmoeten en afspraken te maken. Met de gemeente van Salamanca had ik een boeiend gesprek en ontstond de gezamenlijke organisatie van een persreis voor komend jaar.

In oktober was het ook precies een jaar geleden dat mijn vierde roman Pilaar van mijn Leven was uitgekomen. Een dag om even bij stil te staan. Mijn beste verkoopmoment was toen de Nederlandse Bibliotheek in één keer 50 boeken af nam. Zal het verhaal over Maria en haar zoektocht door Spanje en de Dominicaanse Republiek over het Columbus Mysterie ooit een vervolg gaan krijgen?

El Puente de Noviembre bracht ik door In Priego de Cordoba met vrienden en collega’s. Drie weken later bevond ik me opnieuw in deze schitterende barokstad in het hartje van Andalusië. Opnieuw op perstrip en op uitnodiging van de gemeente Priego. Uiteraard werden er heel wat stukjes brood in de Priego olijfolie van aanzienlijk niveau gedoopt, werden er monumenten bezocht én stond er showcooking op het programma.

Direct aansluitend op mijn driedaagse tocht in Priego sloot ik aan bij mijn laatste perstrip van het jaar. Op uitnodiging van Turismo Andaluz verkende ik het oostelijk binnenland van Granada, ook wel El Poniente de Granada genoemd. Ik liet me onderdompelen in het heilzame wáter van het Balneario de Alhama, proefde kaviaar uit Riofrio,en beklom de kastelen van Riogordo en Moclin, de laatste verdedigingsburchten van het Al Andaluz. Tijdens een reis met bloggers en influencers leer ik altijd weer nieuwe technieken op het gebied van social media.

En toen was het december. Uitrusten van al dat reizen zul je denken. Maar het tegendeel was waar, want over al deze reizen moet natuurlijk ook geschreven worden.

Bovendien ontstond er een leuke samenwerking met collega Rob van Flextravel om al zijn voormalige Spanjereizen te updaten zodat ze weer online kunnen. Het leuke is dat ik er veel van mijn ervaringen en aanbevelingen in kan verwerken. De Spanjereizen zullen begin 2022 te reserveren zijn. Ook krijg ik redelijk wat vraag van Nederlandse agenten gespecialiseerd op wandel en fiets vakanties.

Ik heb het gevoel dat er in het nieuwe jaar een mooi vernieuwd aanbod op de markt komt. Een prachtige reden dus om een reis in of door Spanje te plannen in het nieuwe jaar!

Nog een week, dan luiden we 2022 in. We leven in een periode dat het lastig is om op lange termijn plannen te maken. Toch heb ik er alle vertrouwen in dat we in 2022 met nieuwe vrijheid weer meer kunnen gaan reizen. Dromen kan natuurlijk altijd!

Hierbij wens ik al mijn lezers, volgers, collega’s en vrienden een Feliz Navidad. Droom deze dagen over een reis door Spanje. Blijf vooral gezond en zorg dat in het nieuwe jaar je dromen realiteit zullen worden …

Goede wijn behoeft geen krans, het allerbeste uit Castilla y Leon

Oud Castilië is niet voor niets het land van wijn en kastelen. Deze voormalige grens tussen de Christen en de Moren is één grote smeltkroes waaruit in 1492 het huidige Spanje is ontstaan.

El sello Vino de la Tierra de Castilla y León ampara 13 millones de litros  al año | Mascyl

In 1469 trouwde Isabella, erfgenaam van de troon van Castilië, in de stad Valladolid met Ferdinand, erfgenaam van Aragon en ontstond het verenigd koninkrijk van Castille, Aragon en La Rioja.

Vanaf dat moment werd het oude Castilië steeds rijker, academischer, geestelijker en koninklijker. De wijnindustrie beleefde een bloeitijd, aangezien klanten hoge prijzen voor mooie wijnen betaalden.

Isabel y Fernando: la boda clandestina y floja de papeles que cambió la  historia de España y del mundo - Infobae

Vandaag de dag onderscheiden de wijnen uit Castilië en Leon zich duidelijk van de wijnen uit de Rioja streek waar de exportmarkt en de Franse smaak zich nog duidelijk laten gelden. Castiliaanse wijnen worden gekenmerkt door kracht, fruitsmaak en een vleugje eikenhout. En natuurlijk passen deze wijnen uitstekend bij de lokale Castiliaanse keuken.

Dit jaar bezocht ik een aantal bodega’s in mijn favoriete wijngebieden van La Rueda en Ribera del Duero. Ook voegde ik het voor mij minder bekend wijngebied, El Bierzo, toe aan mijn love to taste lijstje.

Belangrijk om te weten als je goede Spaanse wijnen wilt leren kennen is dat Spanje een controlesysteem voor herkomstgarantie kent dat de kwaliteit waarborgt. Het heet Denominacion de Origen en wordt afgekort als D.O, elk met zijn eigen Consejo Regulador, een raad die toezicht houdt op elk aspect van de druiventeelt, oogst en de wijnbereiding. Op het etiket van de fles staat de naam van de wijnzone boven de woorden Denominación de Origen.

In deze blog neem ik je mee op reis langs de prachtigste bodega’s en mooiste wijnen van de regio Castilla y Leon.

WIJN UIT DE RUEDA STREEK

We beginnen in la Rueda. Rueda is eigenlijk een lelijk dorp, waar de schoonheid onder de grond zit. Het herbergt tientallen ondergrondse bodega’s die fruitige witte wijnen bottelen die gemaakt zijn van de verdejo druif.

Ruta del Vino Rueda

De verdejo druif, die alleen in Rueda zo weet te schitteren, speelt een prominente rol. De populariteit van de wijnen komt grotendeels door deze lokale druif, met zijn aromatische kracht en goede zuren. De verdejo levert wijnen op met een krachtige geur, een vleugje groene peper, een intense en droge smaak, fris en met een bite. Dat is karakteristiek voor verdejo. Het is een druivenras dat oorspronkelijk uit Noord-Afrika komt, maar inmiddels al meer dan 1000 jaar in Spanje wordt aangeplant. Verdejo is zacht van smaak en heeft een uitgesproken aroma van appel, peer en soms venkel.

Hou je van witte fruitige wijn en kom je ooit in de buurt van deze streek dan raad ik je aan deze drie bodega’s te bezoeken:

Bodega El Hilo de Ariadna

El Hilo de Ariadna | Enoturismo y gastronomía‎

Deze wijn bottelt de familie Yllera die gedurende de afgelopen twintig jaar een groot aantal kleine oude bodega´s in Rueda van de ondergang hebben kunnen redden. Een bijzonder project heeft er voor gezorgd dat Grupo Yllera de diverse kelders van deze bodega´s met elkaar in verbinding hebben gesteld en zo is er een ondergronds labyrint van oude wijnkelders ontstaan dat je kunt bezoeken. Het ligt twintig meter onder de grond en is bijna een kilometer lang.

Visita de bodega en Rueda - Relaxcampoypinares

Het labyrint is genoemd naar een verhaal uit de legende uit de Griekse Mythologie waar ´De draad van Ariadne´ centraal staat. Ariadne zou de held Theseus geholpen hebben te ontsnappen uit het labyrint waar een Minotaurus woonde.

Bodegas Yllera, El Hilo de Ariadna - Blog Vinopremier

Het wijnhuis Yllera heeft haar wijnen naar de personages van de legende genoemd; Ariadna, Dedalo, Teseo, Las Doncellas, El Minotauro, Dionisos etc. Iedere wijn heeft, afhankelijk van zijn karakter en leeftijd, een bijpassende naam uit de legende gekregen.

Bodega Campo Eliseo

Campo Eliseo komt voort uit een selectie druiven van de beste en oudste wijngaarden in de appellatie Rueda. De wijngaarden liggen 600 à 700 meter boven de zeespiegel, op de vlaktes van Rueda.  Deze wijngaarden geven een zeer kleine opbrengst maar de concentratie van de druiven is enorm. Campo Eliseo is een verwijzing naar de Champs Elysées in Frankrijk en betekend eigenlijk “gezegende velden”.

Mooie strogele kleur met gouden accenten. Aroma’s van rijp wit fruit, vers gemaaid gras en zoete gedroogde bloemen. In de mond mooi gestructureerd, vet, vol en goed in balans met langaanhoudende aroma’s die de complexiteit van deze wijn benadrukt. Campo Eliseo is een mooie presentatie van de nobele verdejo. Het heeft zijn plaats verdiend onder de beste wijnen van Rueda.

Bodega Muelas

Een van mijn grote favorieten. Als je de kans hebt ga dan zeker deze bodega bezoeken die midden in het centrum van Tordesillas ligt en waar de jonge Helena en Reyes met hun vader Quintin de scepter zwaaien.

Wat ik niet verwachte bij mijn bezoek aan de bodega die midden in de stad ligt, dat deze ook ondergronds is en dat de verschillende zalen verbonden zijn door onderaardse gangen. Het heeft iets mystieks; brandende kaarsen, de geur van aarde en overal gestapelde flessen die schitteren in het flakkerende kaarslicht.

Als je via een eeuwenoude trap weer boven komt, schenkt vinoloog Helena vier glaasjes wijn in. Wat is het moeilijk kiezen! De wijnen die je kunt proeven, zijn allemaal even heerlijk en je wilt natuurlijk wel een aantal flessen mee naar huis nemen.

Ondertussen laat haar zus Reyes weten dat ze ook zilversmid is. Ze maakt prachtige sierraden die gerelateerd zijn aan wijn en druiven. Als de laden van een klein houten ladekastje opengaan, weet je niet wat je ziet. Kun jij de ring met vijf druiven van esmeralda steen weerstaan?

WIJN UIT DE RIBERA DEL DUERO STREEK

In het hart van Noord-Spanje, 120 kilometer ten noorden van Madrid, ligt de wijnstreek Ribera del Duero. In dit gebied vind je exclusieve rode wijnen die het qua kwaliteit kunnen opnemen tegen de beste rioja’s. De naam van de regio zegt het eigenlijk al, ‘oever van de Duero’. Dit wijngebied wordt namelijk in tweeën gedeeld door de Duero rivier. Hier komt ook veel van het water vandaan dat gebruikt wordt om de druivenranken te irrigeren.

Rutas e itinerarios en Ribera del Duero

Tempranillo is veruit de meest gebruikte druif in deze wijnregio. Met 95% van de aanplant is het de meest verbouwde druif in dit gebied. De tempranillo wordt hier ook wel tinto fino of tinto país genoemd. Tinto fino’s zijn dieprood van kleur, intens en aromatisch, met krachtige aroma’s van zwart fruit vaak ook duidelijke houttonen. In deze wijnen proef je bijvoorbeeld kersen, truffel, bramen en zelfs mokka.

Ribera de Duero wijn heb je in alle prijsklassen. Ik drink de Ribera vooral in de herfst en in de winter. Omdat ik gedurende mijn persreizen in Castilla en Leon regelmatig door deze streek kom, heb ik behoorlijk wat bodega’s lerén kennen. In sommige bodega’s kun je zelfs logeren! Dit is mijn top 3 Ribera de Duero bodega’s.

Bodega Matarromera

Carlos Moro renueva la Bodega Matarromera: tecnología, sostenibilidad y  enoturismo | Gastro

In navolging van de wijnbouwtraditie van zijn Castiliaanse voorouders maakte Carlos Moro zijn droom waar, en stichtte hij in 1988 de bodega Matarromera in Valbuena de Duero in Valladolid. Hij had een duidelijk doel voor ogen: het bereiden van kwaliteitswijnen met de meest geavanceerde technologie en tegelijkertijd de traditionele bereidingswijzen in acht nemend.

Visita a las BODEGAS FAMILIARES MATARROMERA en la D.O. Ribera del Duero.

De grootste uitdaging die Carlos Moro aanging, was zijn keuze voor nieuwe vaten voor de rijping van zijn wijnen, een initiatief dat in die tijd nieuw was in deze streek. Een andere sleutel tot het onmiddellijke succes van Matarromera waren de uitstekende wijngaarden, midden in de Golden Mile van Ribera del Duero.

Club Esencia Matarromera, mi última sensibilidad - Carlos Moro

Vandaag de dag, een kwart eeuw later, gaat Carlos Moro door met het ontwerpen van projecten, en bereidt hij iedere keer meer geperfectioneerde wijnen. Matarromera’s focus op kwaliteitswijnen komt voort uit de wijngaard zelf. Dankzij het werk dat is begonnen door de voorouders van Carlos Moro, is liefdevolle zorg voor de wijngaard een constante factor geweest. Geen gekunstel in de bodega maar een goede wijn, uit een top wijngaard.

Bodega Protos

Het middeleeuwse kasteel van Peñafiel is al van ver te zien en levert op zich al mooie beelden op. Aan de voet van het kasteel merk je meteen de dualiteit van oud en modern die deze streek zo typeert: het bijna futuristisch golvend glazen hoofdkwartier van Bodega Protos staat in sterk contrast met het hogerop gelegen oude kasteel.

Evadium: Pack enológico con visita a Protos y comida de lechazo en Peñafiel

Misschien klinkt de naam je bekend in de oren. Protos is namelijk één van de wijnen die iedereen in een supermarkt al wel eens vast heeft gekocht. Een sterk staaltje van traditionele ondergrondse wijnkelders gecombineerd met moderne technieken.

Bodegas Protos on Twitter: "Lo mejor del viernes es ir pensando en esa copa  de #Protos que disfrutarás el #finde. 😍 #FelizViernes #FindeProtos… "

Protos wijnen zijn gemaakt van de tempranillo druif. Wat verschilt is de tijd dat de wijn in houten vaten heeft gerijpt waardoor ze anders smaken. Dat merk je goed als je ze naast elkaar proeft. De roble ligt 6 maanden in vaten van Amerikaans eikenhout. Door die korte houtrijping smaakt hij vooral fruitig, met daarbij een tint van vanille.

De crianza rijpt 14 maanden op hout waardoor het fruit en de kruidigheid van het vat als het ware versmelten. De reserva blijft maar liefst 18 maanden op vat en die lange rijping maakt hem extra zacht. Deze roble is de jongste, fruitigste en brutaalste van de drie en kun je gerust licht gekoeld drinken, bijvoorbeeld bij een tapasbuffet.

Bodega Abadia Retuerta

Abadia Retuerta LeDomaine | Tribù

Abadia Retuerta is een historische abdij die dateert uit de 12 eeuw. Sinds de oprichting werd dit imposante gebouw, gelegen aan de oevers Duero, omringd door wijngaarden. Begin jaren ’90 werd het domein opgekocht door de farmaceutische firma Novartis. Kosten nog moeite werden gespaard om het historische domein om te toveren tot het meest moderne en hoogstaande wijnhuis én hotel van Spanje.  Het is de parel van de bodega’s, qua wijn, qua stijl en qua niveau.

Aperitivo Campero Valladolid | Disfrute de la experiencia | Abadía Retuerta

De Franse wijnmaker, Pascal Delbecque werd aangetrokken om samen met Angel Anocibar een nieuwe Spaanse icoonwijn te creëren. Op basis van intense bodemstudies werden de wijngaarden her aangeplant met oude klonen van tempranillo aangevuld met cabernet en syrah. De wijngaarden grenzen aan de Ribera del Duero maar dit huis is op zoek naar een eigen appelatie binnen het Spaanse systeem. 

sala restaurante refectorio bodega abadia retuerta gastronomistas.com -  Gastronomistas

De gloednieuwe wijnkelder werd gebouwd in een heuvel om een natuurlijke constante temperatuur te verkrijgen. De druiven worden met de hand geoogst door vaste medewerkers die ervaring hebben in de selectie van kwalitatieve druiven. De wijn wordt vervolgens gerijpt op deels Franse en Amerikaanse eiken vaten.

WIJN UIT DE BIERZO STREEK

Denominaciones de Origen de Castilla y León III - Destino Castilla y León

Bierzo is eigenlijk het buitenbeentje van het Castiliaanse wijngebied. De streek ligt in de provincie Leon, helemaal ten noorden van de Duero vallei en bijna tegen de grens van Galicië. Het is de thuisbasis van een soort overgangswijn die tussen de lichte, fruitige stijl van Galicië en de serieuze zwaargewichten van de Duero valt.

De basis van de consejo regulador bevindt zich in het stadje Cacabelos. Op het marktplein in het stadje staat een standbeeld van een druivenplukker. De plaats ligt op de route van de Camino de Santiago.

De wijnstokken van de mencia druif staan voornamelijk op een hoogte van rond de 500 meter, langs de rivierdalen van de Sil. De wijngaarden van Bierzo staan op hellingen en terrassen. De druiven ontwikkelen zich in het milde, gematigde klimaat van Galicië en het warme landklimaat van de Duero, met ruim voldoende neerslag en een temperatuur tot ongeveer 30 graden. Bierzo is in príncipe een rode wijn. Maar er wordt ook een heerlijke frisse witte wijn van de godello druif gemaakt.

Bodega Palacio de Caneda

Ik maakte dit jaar kennis met de rode en witte Bierzo wijnen op het landgoed van Jose Luis Prada.

Het “Palacio de Canedo” Prada a Tope-complex ligt in het hart van de Bierzostreek, in de Leonese stad Canedo. Het is een plek waar je ook kunt genieten van een geweldig gastronomisch aanbod in het 18e-eeuws gebouw En waar je kunt overnachten in een van de 14 prachtige kamers, in een zeer aangename en gastvrije omgeving.

Het paleis biedt een stijlvolle patio met een uniek en onvergelijkbaar uitzicht op de wijngaarden en de regio en diverse privé eetzalen waar je op een comfortabele en intieme manier kunt genieten van streek specialiteiten.

Buiten zijn wandelingen en begeleide bezoeken aan de bodega en de wijngaarden een goede optie.

Jose Luis Prada begon in de jaren tachtig met het inmaken van kastanjes en gegrilde rode pepers uit de streek. Pas veel later plantte hij de eerste wijnstokken op zijn landgoed. Inmiddels is het Palacio van Jose Luis een begrip in de hele omgeving. Neem er de tijd voor om zijn wijnen te proeven en als je geluk hebt komt hij persoonlijk langs en steekt zijn duim op: Prada a Tope.

Het kasteel van Peñafiel

Het centrum van de Castiliaanse wijngebieden is het plaatsje Peñafiel waar hoog op de berg, in het oude kasteel een waar wijnmuseum bevindt. Het is een fotogeniek, langwerpig 10e -eeuws kasteel dat op een schip lijkt en gesticht is door de graven van Castilië. Om meer over de verschillende wijngebieden in Castilla y Leon te lerén is het een uitstekende plek om te bezoeken en je bijvoorbeeld aan te melden voor een proeverij.

Ten zuiden van het kasteel vind je een vierkant met zand bedekt plein, dat gebruikt wordt voor stierengevechten. Bijzonder is dat het wordt omringd door huizen met houten balkons die als tweede huis worden gebruikt én om het jaarlijkse stierenvechten op het plein vanaf de beste plek te kunnen zien.

Plaza del Coso en Peñafiel | Guías Viajar

Voor meer informatie over wijnroutes door Castilla y Leon kijk je op deze site.

Over kaas, wijn en vallende sterren tussen Zamora en Valladolid.

Zamora ligt in het noordwesten van Spanje vlakbij de Portugese grens, aan de rivier de Duero en is het middelpunt van de Via Ruta de Plata.

Zij wordt wel de stad van de romaanse bouwkunst genoemd vanwege de vele bouwwerken uit de romaanse periode en de archeologische overblijfselen uit de tijd van de Romeinse overheersing. Je vindt er maar liefst 24 kerken, een kathedraal, een kasteel, twee paleizen, oude stadsmuren, authentieke huizen en een romaanse brug, daterend uit de tiende tot de dertiende eeuw. Daarmee is Zamora de stad met het hoogste aantal romaanse bouwkunst van Europa.

Zamora is ontstaan aan de noordoever van de rivier de Duero, een van de langste rivieren van het Iberisch schiereiland met 897 kilometer. De rivier stroomt in Spanje door een droog gebied en voert veel water af uit het noordelijk gelegen Cantabrisch gebergte. De bekendste en oudste oeververbinding is de Puente de Piedra, ook wel de Puente Nuevo (nieuwe brug) genoemd, die dateert uit de dertiende eeuw en al honderden jaren onderdeel is van de Via de la Plata, de oude Romeinse handelsroute van Sevilla naar Asturias, waar deze weg in Astorga aansluit op de Camino de Santiago.

Er zijn resten gevonden van een veel oudere brug die nog intact was toen de nieuwe brug werd gebouwd, maar het is ook mogelijk dat deze oude brug in de tiende eeuw opzettelijk is vernietigd door de Asturianen om zich de Moren makkelijker van het lijf te houden en Zamora het dus driehonderd jaar zonder vaste oeververbinding heeft moeten stellen.

Voor Zamora moet je minimaal een dag uittrekken en natuurlijk de tijd nemen om op een terrasje te genieten van een kaasplankje met kaas uit de streek, queso zamoreño, waar Zamora ook bekend om staat. Kaaskop als ik ben, wil ik daar wel meer over weten en daarom ga ik iets buiten de stad op bezoek bij Teodolindo en zijn zonen die generatie na generatie een kleinschalig kaasfabriekje in stand houden en een museum hebben ingericht.

In het museum Chillon legt Pablo, de zoon van Teodolindo, uit hoe zijn overgrootvader ooit begonnen is met de kaasproductie van schapenmelk. Aan de hand van oude gebruiksvoorwerpen, foto’s en wat korte video’s krijg je een goede indruk hoe de ontwikkeling in de loop der jaren is ontstaan. Het fabriekje zorgt inmiddels voor rond de duizend kazen per dag die allemaal met de hand worden ingesmeerd met olijfolie en vervolgens een rijpingsproces doorstaan of worden bestrooid met gerookte paprikapoeder, kruiden of as.

Na het bezoek aan het museum wacht ons een kaasproeverij. Vergezeld met een lekker glas rode Toro wijn. Ik ben gek op kaas en ga dan ook de deur uit met een heerlijk assortiment in mijn tas om later thuis nog eens lekker na te genieten.

Het glas Toro smaakt zo lekker dat ik besluit het stadje, waar de wijn naar genoemd is, op enkele kilometers van Zamora nog eens te bezoeken. Eigenlijk bestaat het enkel uit twee lange straten met bodega’s met mijn favoriete Toro D.O. die uitkomen op de prachtige Colegiata die je kunt bezoeken.

Eenmaal de smaak te pakken besluiten we door te rijden naar de Rueda streek. Deze witte wijn is mijn favoriet tijdens de zomer. Ik heb al heel lang een uitnodiging staan om een bodega te bezoeken die midden in het centrum van Tordesillas ligt en waar de jonge Helena en Reyes met hun vader Quintin de scepter zwaaien; bodega Muelas.

Overigens is Tordesillas in de geschiedenisboeken wereldbekend om een verdrag dat daar lang geleden gesloten is. Het verdrag van Tordesillas dat in 1494 tot stand kwam. Via dit verdrag verdeelde paus Alexander de zesde, in opdracht van de Spaanse koning, de overzeese wereld tussen Spanje en Portugal.

Wat ik niet verwacht bij mijn bezoek aan de bodega die midden in de stad ligt, dat deze ondergronds is en dat de verschillende zalen verbonden zijn door onderaardse gangen. Het heeft iets mystieks; brandende kaarsen, de geur van aarde en overal gestapelde flessen die schitteren in het flakkerende kaarslicht.

Als we via een eeuwenoude trap weer boven komen, schenkt vinoloog Helena vier glaasjes wijn in. Wat is het moeilijk kiezen! De wijnen die we proeven, zijn allemaal even heerlijk en ik wil natuurlijk wel een aantal flessen mee naar huis nemen.

Ondertussen laat Reyes weten dat ze ook zilversmid is. Ze maakt sierraden die gerelateerd zijn aan wijn en druiven. Als de laden van een klein houten ladekastje opengaan, smelt ik… Kan ik de ring met vijf druiven van esmeralda steen weerstaan?

Niet ver van Tordesillas ligt midden tussen de lavendelvelden sterrenwacht Cielo y Tiedra , aan de rand van het plaatsje Tiedra. Ook daar ben ik ooit uitgenodigd, dus nu ik toch in de buurt ben, wil ik er graag een kijkje nemen om de beloofde sterren te kunnen aanraken. Het is een superstrak gebouw midden in de paarse velden dat gebruikt wordt voor astronomisch onderzoek.

We worden ontvangen door directeur Sergio die ons meeneemt naar het planetarium. Een bevlogen astrofysicus vertelt ons dat we geluk hebben, want vanavond staat de planeet Jupiter in rechte lijn met Saturnus en deze bijzondere gebeurtenis gaan we, zodra het donker is, beleven.

De avond valt en de lavendelvelden geuren. Als de zon ondergaat, nemen we plaats in de tuin voor een tapas diner met streekproducten die vergezeld worden door goddelijke Toro en Rueda wijnen. Langzaam wordt het donker en verschijnen de eerste sterren boven ons.

Dat is het moment aangebroken. Astronoom David neemt ons mee naar een open ruimte waar een enorme telescoop staat opgesteld. Via zijn telefoon laat hij de telescoop van richting veranderen en op de maan instellen. Ik observeer de maan en ook de kraters zie ik heel duidelijk. Even later is Saturnus aan de beurt waarvan ik duidelijk de ringen kan zien en dan het hoogtepunt; de observatie van Jupiter. Als je stilstaat bij het enorme Universum, wat voel je je dan opeens nietig…

Het is bijna middernacht en het bezoek wordt afgesloten op een plek in de open lucht met een soort stenen bedden. Daar turen we het heelal af en zien we twee keer een vallende ster, het is immers een week na de Perseïden en dan vallen er best nog wat te zien.

Het is ruim over middernacht. Over een donker landweggetje rijden we terug naar het hotel. Stil en onder de indruk. Bewust van onze nietigheid en in brede beroering over de fascinerende dag in een schitterend gebied. Waar heden en verleden samenkomen en de toekomst zelfs met een telescoop niet te voorspellen is.

Praktische informatie

Zamora ligt op 45 autominuten vanaf Salamanca en is een kleine drie uur rijden vanaf Madrid.

Ik raad je aan om een hele dag uit te trekken voor je bezoek aan de stad Zamora en een andere dag het bezoek aan kaasfabriek Chillon, Bodega Muelas én de sterrenwacht in Tiedra met elkaar te combineren.