Somiedo, logeren tussen wolven en beren.

Dit najaar reisde ik naar Asturias op uitnodiging van Turismo de Asturias en Club Ecoturismo om een schitterend, voor mij nog onbekend, gebied te leren kennen; Natuurpark Somiedo. Het Somiedo Parque Natural is in 2000 aangewezen als een UNESCO biosfeerreservaat om zijn gevarieerde bossen en wilde dieren en bestaat uit vier valleien in het noorden van Spanjes Cantabrische gebergte. Het park is een toevluchtsoord voor wilde dieren als bruine beren, wolven, en veel roofvogels.

Dit natuurpark is het eerste natuurpark van Asturië als zodanig verklaard en hoewel de Picos de Europa meestal in de schijnwerpers staat doet Somiedo zeker niet onder voor zijn grote broer.

Beren spotten

Heb je altijd al beren in hun natuurlijke omgeving willen zien, dan ben je in Asturië aan het goede adres: het herbergt enkele van de natuurparken in Noord-Spanje waar de bruine beer nog in het wild voorkomt. Waar er in de jaren tachtig nog maar een stuk of tachtig beren in Asturië leefden, zijn dat er dankzij de intensieve bescherming nu naar schatting zo’n 380.

Mijn uitgangspunt is Pola de Somiedo, een gezellig klein bergdorp met uiteenlopende accommodatie en voorzieningen als winkels, banken en een postkantoor. Ook de Fundación Oso Pardo  (Spaanse berenstichting) bezoek ik hier. Ik krijg er uitgebreide uitleg over het natuurlijke gedrag van dit grote zoogdier. Zo wist ik bijvoorbeeld niet dat bruine beren voornamelijk vegetarisch eten, zoals noten, kastanjes en bessen. En dat een bruine beer maar drie maanden drachtig is. Als een bruine beer geboren wordt weegt hij rond de 450 gram, maar na één jaar weegt hij al 25 kilo. Fundacion Oso Pardo is gevestigd in een traditionele boerderij.

Ervoor ligt nog een horreo, een gebouw op palen met een rieten dak van brem waar de oogst in gedroogd wordt. Daarvan zie je er veel in de andere dorpjes. De traditionele huisjes heten tietos en hebben een dak van groene brem. Een groepje tietos samen noemen ze een braña. Ze bieden een knusse, landelijke aanblik in de ruige omgeving. 

Onder begeleiding van een professionele gids en gewapend met verrekijkers en telescopen trek ik de bergen in. De kans dat een beer zich zomaar laat zien is natuurlijk klein. Als je de Oso Pardo met eigen ogen wil zien, zul je echt een gids en veel geduld nodig hebben. Uren heb ik zitten turen vanuit een hut, maar mijn geduld werd uiteindelijk toch beloond. Op een bepaald moment had ik twee beren voor de lens! Zo leuk.

Beren spotten is de grootste attractie in Somiedo, maar vergeet ook niet dat het schitterend is om op wolventocht te gaan met een gids. En met een verrekijker is het niet moeilijk om herten te observeren.

In beschermd natuurgebied Somiedo, in het centrale deel van de Asturische bergen, kun je je observatietocht reserveren, waarbij je ook de bossen intrekt op zoek naar slaapplekken van de beren. Hoewel de kans om ze in het wild te zien relatief klein blijft, loop je in het voorjaar en het najaar de grootste kans ze te spotten.

Natuurgebied en Ecobestemming

Het grote voordeel van zo’n berenzoektocht is dat je op de meest schitterende plekken komt, die je normaal wellicht zou overslaan. Het natuurgebied waar Pola de Somiedo het centrum van vormt, beslaat een kleine 300 vierkante kilometer en ligt op slechts 80 kilometer van de Atlantische kust. Pittoreske groene dalen vormen een vruchtbare en smeuïge aanblik temidden van ruige, kale en indrukwekkende bergpieken die als je geluk hebt mooi afsteken tegen een staalblauwe lucht. De grote variëteit aan intens groene kleuren is natuurlijk voornamelijk te danken aan het feit dat het hier veel regent.

In het Parque Natural liggen 38 kleine dorpjes, variërend van piepkleine gehuchtjes, waar een paar huisjes samen gegroepeerd liggen temidden van de wildernis tot het eerdergenoemde centrum Pola de Somiedo. Ik voel me prettig bij de relaxte sfeer en de vriendelijke bevolking die op sommige plekken op houten klompen lopen die madreñas heten.

In het ecomuseum kun je zien hoe deze klompen gemaakt werden. Helaas zijn er nog maar twee oude mannen die de kunst verstaan en is het vak nog niet doorgegeven aan jongeren. Asturias is een regio waar iedereen dicht bij de natuur en bij authentieke werkwijzen staat. In het ecomuseum leer ik over oude ambachten zoals die van de vaquiero (veehouder), ferreiro (ijzersmid), goxeiro (mandenvlechter) madreñeiro (klompenmaker) en teitero (dakdekker).

De Asturiaanse koeien zijn bekend in heel Spanje. Je kent vast wel de Leche Asturiana waarvan ook heerlijke kazen gemaakt worden. Er bestaan twee rassen, aan de kust vindt je melkkoeien maar in de bergen houdt men koeien die voor vlees worden gehouden. In de winter, als het sneeuwt staan ze op stal, in het voorjaar gaan ze naar het land en in de zomer worden ze naar hoog in de bergen gebracht. Deze tocht naar en vanuit de bergen heet Trashumancia.

Behalve struinen door de bergen word ik getrakteerd op uitstekende streekgerechten waar ik een flink glas plaatselijke Sidra bij drink. Het is een hele kunst om Sidra te schenken. Je houdt in je ene hand je glas zo laag mogelijk en in de andere hand de fles zo hoog mogelijk. De kunst is om de cider zonder morsen in het glas te mikken, zodat er zuurstof bij komt en de Sidra op zijn lekkerst is.

Wandelen naar hooggelegen meren

De volgende dag besteed ik aan wandelroutes naar de meren van Somiedo Ze kunnen aan ieder niveau worden aangepast, zodat ze ook door gezinnen met kinderen kunnen worden gedaan. Het kan een ideaal uitje zijn voor het weekend, zodat het hele gezin kan genieten van de prachtige natuur, het belang van het milieu kan inzien en de kinderen bij elke excursie veel kunnen opsteken.

De twee bekendste routes die van Saliencia (1600 m) en van Valle del Lago (1580m). Dit zijn ook dorpen die het dichtst bij het natuurgebied liggen en in Valle del Lago is er een camping om te overnachten. Op de route vanuit Valle del Lago kom je aan bij het meer Lago del Valle. Dit is een groot meer met een eiland in het midden en een plek waar forelvissen populair is. Omdat het dicht bij het dorpje ligt, zijn er veel wandelaars die al op dit punt blijven om de dag door te brengen, maar er is nog veel meer te zien. Bovendien begint het passeren van dit meer de berg te beklimmen met enkele toppen zoals Peña Ortiz.

Voor de tocht naar het meer van Saliencia kun je je auto parkeren op een klein terrein langs de weg en begin je het pad te volgen. Het uitzicht wat je bij het meer te zien krijgt is spectaculair! Vanaf daar zijn er een aantal routes die je kunt volgen. Bij de plaatselijke VVV hebben ze uitstekende kaarten en routebeschrijvingen. Onderweg kun je genieten van de unieke Asturiaanse fauna.

Wees wel voorbereid op (incidentele) regenbuien. Asturias is niet voor niets zo groen. En de gebruikelijke snelle afkoeling die in berggebieden kan optreden. Mist is iets waar je in Somiedo speciaal op verdacht moet zijn. Het kan vrij snel opkomen en vooral in de hoger gelegen kalksteengebieden wordt het terrein dan plotseling erg onoverzichtelijk. Check daarom voor vertrek het weerbericht bij de eigenaar je accomodatie.

Praktische informatie

Vanaf november gaan er rechtstreekse vluchten van Nederland naar Asturias. Somiedo ligt op ongeveer een uur rijden vanaf de luchthaven.

Vanuit Andalusië (Malaga) kun je rechtstreeks vliegen met Volotea, een lowcost maatschappij met uitstekende service. Perfect plan voor een lang weekend.

Ik logeerde in een schitterend Hotel Rural, aan de rand van Pola de Somiedo; Palacio Floréz- Estrada. Een absolute aanrader! Duurzaam- en eco turismo gegarandeerd.

Voor je tocht om beren of wolven te spotten, neem je contact op met Sofia van Somiedo Experience. Een geweldige vrouw en expert op het gebied van natuur en duurzaam toerisme.

Lekker eten kun je overal. Meer informatie hierover in een volgend artikel 😊

Negen bijzondere belevenissen in Extremadura

Extremadura werd jarenlang beschouwd als een streek die je beter kon mijden. Te heet, te droog, te lastig bereikbaar. Maar de nadelen van toen, zijn de voordelen van nu. Dankzij de rol aan de zijlijn van het grote toerisme, is de streek zichzelf gebleven met een bijna onaangetast landschap van ruige vlaktes, wilde bergen en verrassend groene dalen. Dit is Spanje zoals we het graag zien, met verstilde dorpen en mooie middeleeuwse steden, waar het leven nog altijd een versnelling langzamer gaat.

Platgetreden paden bestaan hier niet en reizend door de streek doe je de ene na de andere ontdekking. Van een Romeins theater tot een kapelletje dat net zo uitbundig is beschilderd als de Sixtijnse kapel. En van een hemel vol roofvogels tot een tafel met verfijnde streekproducten. Extremadura was in de 15de en 16de eeuw het land van de ontdekkingsreizigers die de wijde wereld introkken. Het is de hoogste tijd dat je de streek ontdekt.

Trujillo, in het spoor van de ontdekkingsreizigers

De beroemdste zoon van Trujillo, onwettig nog wel, staat in brons gegoten op het Plaza Mayor: Francisco Pizarro. Hij dankt zijn faam aan belangrijke overwinningen op de Inca’s waarna hij de stad Lima stichtte, de huidige hoofdstad van Peru. Het is opvallend hoeveel Spaanse ontdekkingsreizigers uit Extremadura komen.

De streek was relatief arm en zelfs als je van adel was had je niet veel keuze: een carrière in het klooster of het avontuur. Velen kozen voor de laatste optie, zeilden naar het westen en vernoemden nieuwe nederzettingen naar plaatsen uit hun geboortestreek zoals Mérida, Guadalupe en Medellin. Reis ze achterna langs de dorpen en stadjes waar hun roots liggen. Maar begin of eindig met een café solo op het plein van Trujillo!

Parque Nacional Monfragüe, roofvogels spotten

Hier is het niet de vraag óf je er roofvogels zult zien, maar hoeveel. Met alleen al honderden vale gieren rond de pieken van de Salto del Gitano is succes verzekerd. In grote groepen cirkelen de vogels om je heen. Soms zo laag dat je ze recht in de ogen kunt kijken. Behalve vale gieren zijn er onder meer zwarte ooievaars, slechtvalken, aasgieren en havikarenden. Monfragüe is het enige nationale park van Extremadura. Wie de geheimen wil leren kennen maakt er een tocht met een gids.

Wijn, kaas & ham, de streek op je tong

Te droog en te warm voor wijn van topkwaliteit? Dan moet je eens binnenlopen bij één van de kleine familiebedrijven en er een Verdejo of Tempranillo proeven. Zo eerlijk en puur wordt wijn op weinig plaatsen gemaakt. Onder kenners vormen de wijnen van Extremadura, de Ribera del Guadiana D.O, een goed bewaard geheim. Het geldt ook voor de regionale keuken die door de eeuwen heen is gevormd door Romeinse, Arabische, Joodse en Latijns-Amerikaanse invloeden.

Beroemd is de Jamón Ibérico de bellota Dehesa Extremadura, die aan strenge eisen moet voldoen om de kwaliteit te garanderen. Zo hebben de varkens vrij rondgelopen en zich tegoed gedaan aan onder meer eikels en kruiden. Andere gastronomische toppers zijn de Torta del Casar, een fijne schapenkaas. Maar ook gerookte paprika uit La Vera, zoete picota kersen uit Valle del Jerte, honing, lamsvlees en olijfolie. Het ondergeschoven kindje binnen de Spaanse gastronomie is ondertussen weer geliefd. Topkoks openen restaurants in de streek om er te kunnen koken met producten die uitblinken in smaak en eenvoud.

Cáceres, slenteren door het verleden

Het middeleeuwse hart van Cáceres is zo authentiek dat het werd gebruikt voor filmopnames van Game of Thrones. De jarenlang verwaarloosde oude stad, is tot in de puntjes opgeknapt en staat zelfs op de Unesco Werelderfgoedlijst. Je kunt er dwalen door smalle straatjes, stadspaleizen bezoeken en een toren beklimmen. Must see: het huis van conquistador Juan Cano de Saavedra en zijn vrouw Isabel, de dochter van de laatste Azteekse koning Montezuma.

Badajoz, de ongepolijste sfeer

Op het hoogste punt van de oude stad staan de muren van het Alcazaba, het voormalige Arabische fort van Badajoz. Hier begon de historie en de welvaart van de stad aan de Guadiana-rivier, met een moslim koninkrijk dat zich uitstrekte tot Lissabon. De stad is nog niet geofferd aan het toerisme en die ongepolijste sfeer geeft Badajoz karakter.

Mérida, bezoek de Romeinse metropool

Een theater, aquaduct, forum romanum, badhuis, tempel, amfitheater en een museum vol archeologische vondsten. Wandelend door Mérida, de hoofdstad van Extremadura, kom je het rijke Romeinse verleden vanzelf tegen. De stad groeide vanaf 25 voor Christus uit tot een Romeinse metropool op het kruispunt van de belangrijke handelswegen Salamanca-Sevilla en Toledo- Lissabon. Vooral het theater is prachtig. Als je er op één van de hogere banken gaat zitten, voel je de sfeer van toen. Je kunt je voorstellen hoe zo’n 6.000 mensen ademloos keken naar de voorstellingen. En tijdens het theaterfestival is dat nog steeds zo.

Minder verfijnd was het vermaak in het ernaast gelegen amfitheater. Daar vloeide het bloed van gladiatoren en roofdieren en werden grootse veldslagen nagespeeld. Het ‘Mérida Archeologische Ensemble’ staat op de Unesco Werelderfgoedlijst. Het zijn niet altijd de grote bezienswaardigheden die verrassen. Zo kun je tijdens een wandeling door de bergen zomaar tegen een boogbrug aanlopen. Of verandert het wandelpad in een oude Romeinse handelsweg met glanzende stenen, gepolijst door duizenden voeten die er door de eeuwen overheen zijn gelopen.

Roadtrip, zwerven en dwalen

Stofwolken waaien over knoestige velden, dorpen hebben zich verschanst op heuveltoppen en de vroege ochtendzon kleurt de velden goudgeel en de hemel zachtblauw. Ruimte… Lucht… Adem… Verder weg van de costa’s kun je in Spanje niet reizen. Hier op het platteland van Extremadura wordt de ware ziel van Spanje gekoesterd en zorgvuldig geconserveerd. Het netwerk van kleine weggetjes zit vol verrassingen.

Van toppers als Mérida (Romeins erfgoed) en Guadalupe (klooster) tot een verlaten finca of een bodega, die gasten welkom heet om de plaatselijke wijn te proeven. De authentieke schoonheid van Extremadura maakt dat stukje bij beetje de snelheid uit je lijf verdwijnt. Rijden en kijken. Stoppen en dwalen. Door verstild landschap, een mooi klein dorp of een kasteel dat machtig op een rotspunt staat. Haast heeft geen zin. Het zijn de elementen die het ritme bepalen.

Donkere luchten, sterren kijken

Als de zon achter de horizon is verdwenen en het langzaam donker wordt, verschijnen één voor één de sterren aan de hemel. Niet gehinderd door lichtvervuiling of bewolkte nachten lijkt er in Extremadura geen einde aan te komen. Vanaf diverse plaatsen kun je met het blote oog de Melkweg zien en tal van bekende en onbekende sterren. In de speciale brochure landscape of stars lees je wat de beste stargazing spots zijn. Twee plaatsen zijn internationaal erkend als Starlight Tourist Destination: Monfragüe en Gran Lago de Alqueva. Buenas noches!

Ermita de la Virgen del Ara, de Sixtijnse kapel

Vanuit het dorp Fuente del Arco voert een mooie weg de heuvels in. Rechtdoor gaat het naar de verlaten mijn van La Jayona en rechtsaf richting een kleine, eenvoudige kapel: de Ermita de la Virgen del Ara. Zodra je de zware houten deur van de kapel opent en over de drempel stapt, wandel je één groot schilderij binnen. Links, rechts, voor, achter, boven, alles om je heen staat vol taferelen uit de bijbel. De bijnaam is dan ook verdiend: de Sixtijnse Kapel van Extremadura.

Praktische informatie
Extremadura ligt in West-Spanje, ingeklemd tussen Madrid en de Portugese grens. De streek laat zich het beste ontdekken met de auto. Deze kan eventueel worden gehuurd op de dichtstbijzijnde internationale vliegvelden van Madrid en Sevilla.

De snelweg A-5 verbindt Madrid via Trujillo, Mérida en Badajoz met Portugal. Onderweg kun je afslaan naar onder meer Guadalupe, Plasencia en noord-Extremadura. De A-66, Ruta Via de la Plata, doorkruist Extremadura van noord naar zuid.

Andalusië in 2022, van reizen naar Mars tot Rond de Wereld.

Andalusië heeft al jaren een leiderspositie op het gebied van nationaal toerisme. Maar nu er weer internationaal gereisd mag worden, hebben de diverse provincies hun actieplan gepresenteerd met als doel het buitenlands toerisme zo snel mogelijk weer binnen te halen.

Daarmee hebben ze drie doelen gesteld: aantonen dat het zuiden een veilige bestemming is, kwaliteit als stelregel en het aanbod van nieuwe toeristische producten.

Laten we bij het begin beginnen. Almería was altijd al trots op zijn nauwe relatie met de filmindustrie. Maar nu wil Almería een aantal nieuwe dingen laten zien: de unieke maagdelijke stranden die nog over zijn in deze provincie, de enige woestijn in Europa, het enige maritieme park ter land en een bekroonde bergketen op de top van La Ragua waar je kunt cross- langlaufen in de wintermaanden. Almeria hoopt zo het internationale toerisme te herstellen, de organisatie van belangrijke sportwedstrijden naar zich toe te trekken en reclame te maken voor andere bestemmingen.

Sport is een sterk argument om toeristen aan te trekken. Cádiz weet dit en heeft al jaren de aantrekkingskracht om op de eerste rij te staan ​​in het motorkampioenschap van Jerez, de Moto GP, maar ook de internationale surfboardtoernooien in Tarifa, de Cádiz Sail GP en de start van een etappe van de Vuelta Ciclista van Spanje in Sanlucar de Barrameda. Sanlúcar zal in 2022 bovendien een prominente rol spelen: het is de gastronomische hoofdstad van Spanje. Ook viert men de 500e verjaardag van de eerste reis om de wereld van Ferdinand Magellan en Juan Sebastián Elcano met het schip Nao Victoria.

In San Fernando belooft het flamenco-interpretatiecentrum Camarón de la Isla trouwens voor een uniek bezoek voor liefhebbers van Andalusische muziek en flamenco.

Córdoba belooft in 2022 twee belangrijke aantrekkingspunten: Allereerst een deel van het cruisetoerisme aantrekken dat aanmeert in Malaga. Echter de hoofdstad richt haar promotie ook op de Semana Santa,  én de gastronomie met betrekking tot de nieuwe restaurants met onderscheidingen en Michelinsterren die de chef-koks hebben behaald.

In Lucena en Priego trekt het culturele toerisme aan, dat verbonden is met de artistieke barokkunst in deze twee plaatsjes.

Mars op aarde

Huelva heeft plekken die werkelijk lijken op Mars. Dit is ook de titel van een ambitieus project dat de provincie Huelva in 2022 biedt. De setting is het Riotinto-mijnpark, het natuurgebied dat de meeste analogieën biedt met de rode planeet. Een grote investering heeft het mogelijk gemaakt om een station op het zogenaamde Mars op te zetten, waar je kennis kunt maken met de tests die astronauten uitvoeren en de geheimen te ontdekken die een ruimtevaartuig verbergt.

Riotinto’s link met de ruimte is niet nieuw: organisaties als de NASA, de European Space Agency of het National Institute of Aerospace Technology doen al jaren onderzoek in gebied. Bovendien testen ze op deze plaatsen de technologie waarmee de rode planeet kan worden bestudeerd.

Malaga was altijd zijn tijd al ver vooruit. Het was de eerste stad die zich realiseerde dat cultureel toerisme een buitengewone bron van inkomsten was, en creëerde diverse Musea van internationaal niveau. Ook lanceerde ze actief toerisme op de Caminito del Rey, La Gran Senda en de Senda Litoral.

Vorig jaar verwelkomden de provincie het grootste aantal nationale toeristen die naar Andalusië kwamen. Er wordt hard geinvesteerd om het internationale toerisme weer op gang te krijgen. Zo zijn er afspraken gemaakt met de belangrijkste luchtvaartmaatschappijen om het aantal vluchten te vermenigvuldigen. Een verniewd paradepaardje is de zogenaamde gouden driehoek van Marbella, Estepona en Benahavis, met eigentijdse haute cuisine , een verleiding voor de meest veeleisende Europese en Aziatische fijnproevers.

Er zijn ook provincies die zich richen op slowtravel. Sevilla is er daar één van. Sevilla, de hoofdstad van Andalusië, is in 2022 de magneet waar alle ogen op gericht zijn. Daarom zijn de contacten met luchtvaartmaatschappijen een van de doelen. Daarnaast heeft de provincie drie nieuwe toeristische projecten geopend, die vooral verband houden met spiritueel en religieus toerisme: de Benedictijnse weg, de wegen naar Guadalupe en de Orde van Malta in de provincie Sevilla.

Jaén biedt routes in haar natuurparken en routes over  de renaissance. Met initiatieven zoals Noches de Luz en los Castillos de Jaén, probeert Jaen het nationale en internationale toerisme te versterken. Dit jaar markeert bovendien de twintigste verjaardag van de Vía Verde del Aceite, een van de eerste Via Verde routes die in Spanje werd geopend.

Granada viert dit jaar de honderste verjaardag van de Cante Jondo, die Falla en Lorca in 1922 organiseerden in het Alhambra. Cultuur is rede nummer één voor de Spanjaarden om Granada te bezoeken. Maar de hoofdstad en provincie hebben ambitieuzere doelen gesteld om te proberen het internationaal toerisme weer terug te winnen. O.a de Verenigde staten en Japan. Men probeert de toeristen ervan te overtuigen dat de tijd is aangebroken om weer terug te komen naar Granada. Daarvoor bieden ze naast hun gebruikelijke culturele aanbod nieuwe projecten aan, zoals het onderwaterlevenmuseum in Almuñecar- La Herradura en het herstel van de oude suikerfabriek in Guadix.

Andalusië doet zijn uiterste best om het internationaal toerisme opnieuw te veroveren. Met innovatieve ideeën en strategieën, hun altijd gastvrije houding én een kleurrijk podium vol Alegria ben ik ervan overtuigd dat het ze zeker gaat lukken.

Montefrio, het dorp met het mooiste uitzicht van Spanje, volgens National Geographic

Het dorpje Montefrio ligt in de provincie Granada, aan de grens van Cordoba. Ik was er afgelopen najaar en liet me verrassen door haar charme.

Het betoverende witgekalkte plaatsje wordt omringt door olijfboomgaarden en graanvelden. Het is een vriendelijke bestemming, ideaal voor mensen die op zoek zijn naar een rustig en authentiek Andalusisch dorp. Montefrio was in de vijftiende eeuw een belangrijk Moors grensdorp tussen de koninkrijken van Granada en Castilla. De vele Atalayas (uitkijkposten) herinneren daaraan net zoals de ruïnes van het Moorse kasteel vlakbij de top. Het was een van de Moorse vestingplaatsen die het langste heeft stand gehouden in Andalusië. De legende gaat dat hier de laatste Moorse koning ligt begraven.

Alle belangrijke cultuurhistorische perioden zijn vertegenwoordigd. Zo zijn er rond de Peña de los Gitanos paleontologische graven, maar ook restanten uit de tijd van de Visigoten en Romeinen gevonden.

In het middelpunt van het wit gewassen stadje met Moorse sfeer ligt de in pantheon-stijl gebouwde Iglesia de la Encarnación, die door de neoklassieke tekenaar Ventura Rodriguez geschetst werd. Deze imposante kerk heeft opvallend veel gelijkenis met de binnen koepel van het pantheon in Rome.


Echter, Montefrío wordt gekenmerkt door de Iglesia de la Villa op de top van de berg, die zeer de moeite waard is, ondanks de steile klim. Eenmaal boven kun je genieten van een prachtig panoramisch uitzicht. 


Deze kerk, met een mix van gotische en renaissance stijl, werd gebouwd in de 16e eeuw op de ruïnes van de Arabische vesting als symbool van de overwinning van het christendom over de islam. 
Het is gebouwd op de plaats van het kasteel van Nasrid. Op deze belangrijke strategische locatie werd de Alcazaba in het midden van de 14e eeuw gebouwd om het moslim-koninkrijk van Granada te helpen bij de verdediging en de invasie door de christenen te voorkomen. Maar na de verovering van Montefrío in 1486, besloten de katholieke monarchen het kasteel af te breken en werd de kerk op zijn plaats gebouwd.

Boeiend om te bezoeken zijn ook: La Casa de Oficios, gebouwd in de 16e eeuw als gildehuis.  El Posito, een 18e eeuwse graanwinkel in neoclassieke stijl gebouwd door Francisco Aguado én El Convento, de kerk van San Antonio en het aangrenzende klooster, dat je via een van de steilste straten in het heuvelachtige dorpje bereikt.


Op slechts 7 km ten oosten van Montefrío ligt de intrigerende archeologische vindplaats Las Peñas de los Gitanos. Op het moment dat er bewijzen werden gevonden van een menselijke nederzetting van de Neolithische tijden tot de Bronstijd is men begonnen met opgravingen. Dat resulteerden in het vinden van kammen van bot, scherven van decoratieve keramiek, prehistorische dolmen, grotwoningen en primitieve rotsschilderingen. Las Peñas de los Gitanos wordt beheerd door een groep lokale studenten.

Leuk om te vermelden is dat het magazine National Geographic in 2015 een lijst heeft samengesteld met daarin de 10 dorpen met de mooiste panoramische uitzichten ter wereld. Persoonlijk vind ik het iets te veel hulde, maar Montefrio staat op deze lijst. Aan de andere kant van het dorp, op een heuvel kun je jezelf zogenaamd vereeuwigen op de voorplaat van het tijdschrift met op de achtergrond het kasteel en de Iglesia de la Villa.

Tegenover de Iglesia de Encarnacion ligt het V.V.V kantoor waar je terecht kunt voor folders, wandelkaarten en informatie. En als je zin hebt in een hapje of drankje dan kan ik je restaurante El Pregonero aanraden op een paar passen lopen vanaf de kerk. Het dorp heeft overigens uitstekende olijven, olijfolie én een voortreffelijke en geprezen geitenkaas.

Montefrio bereik je met de auto zowel vanaf Malaga als vanaf Granada binnen een uur.

(Met dank voor de uitnodiging aan Turismo Andaluz y el Ayuntamiento de Montefrio)

Het Ronda van Granada heet Alhama de Granada

Alhama de Granada is een weinig bekende maar zeer interessante stad die door velen het Ronda van de provincie Granada genoemd wordt. Het is een van de grote juwelen van de Poniente Granada, op minder dan een uur rijden van Granada en op minder dan anderhalf uur van Malaga.

Deze stad staat bekend om zijn thermale wateren en baden die in de 12e eeuw door de moslims zijn gebouwd en nog intact zijn.

Alhama de Granada maakt deel uit van de bekende Washington Irving Route, het pad dat werd afgelegd door de New Yorkse schrijver die gefascineerd was door de rijkdom van de Arabische cultuur in Spanje.

Turismo familiar de calidad y divertido en Alhama de Granada

Voordat je Alhama gaat bezoeken, is het de moeite waard om even stil te staan bij de rijke geschiedenis van Alhama. In dit gebied woonden de Feniciërs en ook zijn archeologische overblijfselen gevonden die getuigen van de passage van de Romeinen, zoals een brug uit de 1e eeuw na Christus. De plaatsnaam Alhama komt voort uit de naam die de moslims er in de middeleeuwen aan hebben gegeven: al-hamma, wat warmwaterbron betekent.

Alhama was een van de laatste grenzen tussen de moslims en christenen onder leiding van de katholieke vorsten en in feite was de verovering ervan de oorsprong van de oorlog van Granada.

Dit kun je bezoeken in de oude stad Alhama de Granada:

El Castillo

Castillo de Alhama de Granada, Alhama de Granada - Curiosidades y planes  relacionados | Guia Repsol

Tegenwoordig zijn er nauwelijks overblijfselen van de muren van wat ooit het moslimfort was. Op de plaats die het innam, vinden we een kasteel met rode muren dat veel later, in de 19e eeuw, is gebouwd. Je kunt het vinden naast de Plaza de la Constitución. Ernaast ligt ook het VVV-kantoor van Alhama de Granada.

Iglesia del Carmen

Iglesia Del Carmen (Alhama de Granada) | ⛪ Horario de Misas

Deze kerk is gebouwd tussen de 16e-17e eeuw, waarin verschillende stijlen worden gemengd. In de kapellen liggen enkele nobele Alhameños begraven. In de omgeving vind je een spectaculair uitzicht op het natuurmonument Tajos de Granada en de rivier de Alhama. Je kunt zelfs zien wat er nog over is van de oude meelfabrieken in de kloof.

Het Huis van de Inquisitie

Casa de la Inquisición en Alhama de Granada: 2 opiniones y 7 fotos

Een van de mooiste plekken om te zien in Alhama. Het werd in de 15e eeuw gebouwd als zetel van het regionale gerechtshof van de inquisitie. In de prachtige façade worden laatgotische en renaissancestijlen gemengd.

Bovendien is het gelegen aan de Calle Baja Iglesia, beschouwd als de mooiste straat van Alhama de Granada. Helaas kan het Huis van de Inquisitie kan niet worden bezocht, omdat het privébezit is. Maar de gevel is zeker interessant.

Vergeet niet naar de merkwaardige figuur in de rechterhoek van de gevel te kijken. Het is niet zeker wat het is, maar het lijkt een figuur die met handen en nek vastgebonden is met een ketting.

Een andere merkwaardige hoek, is de plaquette ter ere van Eleno de Céspedes, de eerste vrouwelijke chirurg en transseksueel in de geschiedenis (16e eeuw), die werd geboren in Alhama de Granada.

Hospital de la Reina

Hospital de la Reina - Alhama de Granada

Het was het eerste ziekenhuis dat in opdracht van de katholieke vorsten in het koninkrijk Granada werd gebouwd. Het werd gebouwd in opdracht van Isabel, die zich grote zorgen maakte over het welzijn van haar soldaten. Het ziekenhuis werd gebouwd op de overblijfselen van wat ooit het huis was van de qadi, een moslimrechter.

Iglesia de la Encarnacion

Iglesia Mayor de Santa María de la Encarnación de Alhama de Granada

In het historische centrum vinden we deze imposante gotische kerk, een van de highlights in Alhama de Granada. Het werd gebouwd tussen de 15e en 16e eeuw, op de overblijfselen van de oude hoofdmoskee.

In de loop der eeuwen zijn er elementen toegevoegd, zoals de toren of enkele kapellen.  Ernaast vind je de Fuente de los Reyes Católicos, het Huis van de Inquisitie en de oude gevangenis van Alhama.

Binnen in deze kerk kunnen we ook het Parochiemuseum van Santa María de la Encarnación bezoeken, met tal van religieuze stukken.

Oude Gevangenis van Alhama

Antigua cárcel de Alhama de Granada

Op de Plaza Mayor of Plaza de los Presos vind je niet alleen de Iglesia de Encarnacion. Hier bevindt zich ook de oude gevangenis, gebouwd aan het einde van de 15e eeuw, binnen de muren van een oud Arabisch gebouw.

Mazmorras

Mazmorras, Alhama de Granada - Curiosidades y planes relacionados | Guia  Repsol

Deze kerkers die bestaan uit twee ronde holtes, zijn uitgegraven in dezelfde rotswanden van de put. Ze werden gebouwd tijdens de Nasrid-periode, in de 13e eeuw. Het belangrijkste doel was de opslag van granen, zowel door moslims als later door christenen. Tijdens de veldslagen werden ze echter omgebouwd tot gevangenissen. Ze kunnen worden bezocht dankzij de toegang die in de 19e eeuw is gemaakt.

Iglesia de las Angustias

IGLESIA DE LAS ANGUSTIAS ALHAMA DE GRANADA | Maku | Flickr

Deze overblijfselen van een ooit prachtige kerk is een van de mooiste en meest verrassende hoekjes van Alhama de Granada. Gebouwd in de 17e eeuw, in barok stijl. Het is een van de meest getroffen kerken, door verschillende historische gebeurtenissen; de komst van Napoleon zijn troepen in het gebied, de aardbeving in 1884 én de burgeroorlog.

Slechts enkele delen zijn blijven staan, zoals de koepel. Maar het middenschip, is volledig gesloopt. Het is niet echt te bezoeken, maar van buitenaf kun je het bekijken en je voorstellen hoe mooi het in zijn tijd was.

Dit kun je doen rondom Alhama de Granada:

Thermale baden

Misschien wel de meest iconische plek van Alhama de Granada zijn de Arabische baden. Ze werden gebouwd rond de 13e-14e eeuw, uit een natuurlijke waterbron. De Romeinen maakten dit soort ruimte populair, maar het waren de moslims die ze tijdens het Nasrid-tijdperk tot hun maximale pracht brachten.

Op slechts een paar meter van de Arabische baden vinden we ook thermale baden. Dus als je een bad wilt nemen in warmwaterbronnen zonder geld uit te geven, zijn deze natuurlijke zwembaden een uitstekende optie.

De baden liggen op ongeveer twee kilometer van Alhama en zijn een zeer ontspannende ervaring. Zeker als je in de herfst-winter gaat!

Romeinse brug

Puente ¿romano? en el río Alhama, a menos de 1 km del balneario - foto de  Balneario de Alhama de Granada Hotel - Tripadvisor

De bouw ervan wordt geschat rond de 1e eeuw na Christus. Hoewel het traditioneel als Romeins wordt beschouwd, is er geen zekerheid dat het dat is. Sommige archeologen vermoeden dat hij door de moslims is gebouwd. Het ligt op 2 km afstand van Alhama, zeer dicht bij de thermale baden.

Quejigo de Jurtiga

De oudste boom in de provincie Granada is meer dan 850 jaar oud en is meer dan 20 meter hoog en 34 meter breed. Ze staat iets buiten Alhama de Granada, in de buurt van de kaasfabriek Cortijo Júrtiga. De route om er te komen is erg mooi, omgeven door steeneiken en landbouwgewassen. De ambachtelijke kazen worden gemaakt met melk van Murcian-Granada-geiten, grootgebracht in de velden en gevoed met de weiden van de Sierra de Alhama de Granada. Onnodig te zeggen dat deze kazen heerlijk zijn!

Camino de los Ángeles

Camino de los Angeles - Alhama de Granada , fotogalería

Een perfecte route om te genieten van het natuurmonument Tajos de Alhama. Het is een wandelpad dat tussen de imposante kliffen en langs de Alhama-rivier loopt. Het dankt zijn naam aan de kleine hermitage die in de rots is uitgehouwen waar je tijdens de wandeling langs komt.

Volgens de legende kreeg in de 16e eeuw een edelman een ongeluk met zijn paard, toen het dier bang werd door de aanval van een slang. Beiden vielen in het ravijn, maar terwijl het paard stierf, overleefde de ridder en beschouwde het als een wonder, want terwijl hij viel, bad hij tot de Maagd. Om deze reden bouwde hij de hermitage ter ere van haar.

Eten en Slapen in Alhama de Granada

Casa Ochoa Tertulia Bar

Feria de Junio (Bar Ochoa): fotografía de Casa Ochoa Tertulia Bar, Alhama  de Granada - Tripadvisor

De naam tertulia zegt het al, in deze boeren kroeg komen de bewoners van Alhama bij elkaar voor een praatje en de laatste roddels. Het liefst dicht bij de open haard en met een drankje. De plek bestaat al sinds 1926 en vandaag de dag zorgen Francisco met vrouw Fina en dochter Pilar voor een familiesfeer en huisgemaakte specialiteiten.

El Ventorro hotel, restaurant én spa

Een accommodatie die ik ten zeerste aanbeveel, is El Ventorro. Waarvan de kamers uit de rots uitgehouwen grotwoningen zijn en in een speciale stijl zijn ingericht. Het heeft warme en koude baden, een spa en een restaurant waar alle huisgemaakte gerechten super lekker zijn. Bovendien ligt het naast de dam van de Alhama-rivier en het begin van de Camino de los Ángeles.

Hotel en Balneario de Alhama

Hotel Balneario Alhama de Granada 3* - Web Oficial | Inicio

Een andere zeer interessante plek is natuurlijk El Balneario de Alhama de Granada. De kamers zijn meer traditioneel, maar het biedt de unieke ervaring om te genieten van de natuurlijke warmwaterbronnen, massages etc. om je volledig te ontspannen. Bovendien is de omgeving spectaculair.

(Met grote dank aan Turismo Andaluz, die mijn verblijf in Alhama heeft mogelijk gemaakt)

Terugblik op een veelbewogen jaar in Spanje

Als ik terug kijk op mijn professionele activiteiten in 2021, dan zie ik een intensief jaar. De realiteit die van de pers de term ´Het nieuwe normaal´ kreeg, werd de eerste helft van het jaar gekenmerkt door hoop, durven doorzetten, nieuwe samenwerkingsvormen en vervolgens voor de meesten een stayvacation. Ik schreef hier al eerder over in een blog in juni.

Mijn zomervakantie bleef ik dan óók in Spanje. Ik maakte een schitterende tocht van Andalusië door Extremadura en Castilla y Leon naar de kust van Asturias, bezocht plekken die ik al kende, ontdekte nieuwe bodega’s en geweldige restaurants en maakte urenlange wandelingen door natuurgebieden en over onbekende Vias Verdes.

Direct na de zomervakantie werd ik door Turismo Andaluz uitgenodigd voor een persreis in het Aracenagebied in Huelva. Daar knuffelde ik iberico varkentjes, bezocht de hamdrogerijen en proefde de beste Jamon Iberico van Spanje! In het plaatsje Aracena bewonderde ik diep onder de grond de Gruta de las Maravillas en klom met mijn collega’s naar de top van het kasteel.  Ook verbaasde ik me over het bijzondere landschap van de oude mijnen van de Rio tinto, het leek wel of ik me op de maan bevond!

Een paar weken later stond ik op het podium tijdens het eerste Bike Experience Forum in Almeria. Ik was gevraagd door de Junta de Andalucia om te vertellen over het profiel van de Nederlandse fietser en aan te geven wat de Nederlander belangrijk vindt bij het uitkiezen van een fietsvakantie. Na afloop werd er flink genetwerkt met geweldige fietsorganisatie uit heel Spanje. De volgende dag maakten we een fietstocht naar Cabo de Gata.

Gelukkig had ik een e-bike gereserveerd, maar toch vond ik het behoorlijk zwaar om door het ruige landschap en rulle zandduinen te trappen. En kon ik me natuurlijk niet meten met al mijn jongere collega’s, stoere knullen voor wie offroad fietsen een passie is…  Het volgende Bike Experience Forum za loverigens in 2022 in Cadiz gaan plaatsvinden.

Over Cadiz gesproken. Tijdens het eerste weekend van oktober vond de Sail GP, de Formule 1 voor F50 catamarans plaats.  De bemanning van de schepen van Australië, Nieuw Zeeland, Amerika, Japan, Engeland, Frankrijk, Denemarken en Spanje zeilen de hele wereld over. Vanaf de wal kon ik de wedstrijd goed volgen. Ook had ik een telescoop bij me, en de bemanning en actie van zo dichtbij zien gaf me soms het gevoel of ik zelf aan boord was.

Er ontstond grote hilariteit toen de F50 Victoria van Spanje vlak voor de start op de tweede dag omsloeg en werd uitgeschakeld. Nederlandse zeiler in hart en nieren heb ik iedere minuut van het tweedaagse spektakel genoten. De data voor de volgende race, 24 en 25 september 2022, staan al in mijn agenda genoteerd.

In de zomer en in het najaar kwamen er twee edities van het nieuwe magazine Bike Explorer uit en in beiden werden mijn bijdragen gepubliceerd. Het eerste artikel ging over de Vias Verdes van Spanje en het tweede artikel over de Eurovelo route, het prachtige deel van 800 kilometer in Castilla y Leon. Mijn volgende bijdrage beschrijft de Ruta Via de la Plata die helemaal van het zuiden naar het noorden van Spanje loopt en in Nederland bekend is als Zilverroute.

De editie waarin je over deze route kunt lezen komt uit in Februari 2022. Dit wordt overigens een bijzondere uitgave. Er zal een gratis brochure worden bijgestoken over de Vias Verdes in Catalonië. Een opdracht van de afdeling toerisme van Catalonië die ik samen met mijn collega Marjan van Destinationmakers momenteel uitwerk.

Spanje doet zijn uiterste best en dat was vooral te merken doordat het uitnodigingen voor promotiereizen regende. Eind oktober reisde ik af naar Castilla y Leon en bezochten we voornamelijk de stad Leon, haar provincie én de wijngebieden en bodega’s van El Bierzo, Ribera del Duero en Rueda. De promoreizen naar Castilla y Leon hadden bijna twee jaar stilgelegen dus het was heerlijk om collega’s van reisorganisaties, hotels en de Junta weer te ontmoeten en afspraken te maken. Met de gemeente van Salamanca had ik een boeiend gesprek en ontstond de gezamenlijke organisatie van een persreis voor komend jaar.

In oktober was het ook precies een jaar geleden dat mijn vierde roman Pilaar van mijn Leven was uitgekomen. Een dag om even bij stil te staan. Mijn beste verkoopmoment was toen de Nederlandse Bibliotheek in één keer 50 boeken af nam. Zal het verhaal over Maria en haar zoektocht door Spanje en de Dominicaanse Republiek over het Columbus Mysterie ooit een vervolg gaan krijgen?

El Puente de Noviembre bracht ik door In Priego de Cordoba met vrienden en collega’s. Drie weken later bevond ik me opnieuw in deze schitterende barokstad in het hartje van Andalusië. Opnieuw op perstrip en op uitnodiging van de gemeente Priego. Uiteraard werden er heel wat stukjes brood in de Priego olijfolie van aanzienlijk niveau gedoopt, werden er monumenten bezocht én stond er showcooking op het programma.

Direct aansluitend op mijn driedaagse tocht in Priego sloot ik aan bij mijn laatste perstrip van het jaar. Op uitnodiging van Turismo Andaluz verkende ik het oostelijk binnenland van Granada, ook wel El Poniente de Granada genoemd. Ik liet me onderdompelen in het heilzame wáter van het Balneario de Alhama, proefde kaviaar uit Riofrio,en beklom de kastelen van Riogordo en Moclin, de laatste verdedigingsburchten van het Al Andaluz. Tijdens een reis met bloggers en influencers leer ik altijd weer nieuwe technieken op het gebied van social media.

En toen was het december. Uitrusten van al dat reizen zul je denken. Maar het tegendeel was waar, want over al deze reizen moet natuurlijk ook geschreven worden.

Bovendien ontstond er een leuke samenwerking met collega Rob van Flextravel om al zijn voormalige Spanjereizen te updaten zodat ze weer online kunnen. Het leuke is dat ik er veel van mijn ervaringen en aanbevelingen in kan verwerken. De Spanjereizen zullen begin 2022 te reserveren zijn. Ook krijg ik redelijk wat vraag van Nederlandse agenten gespecialiseerd op wandel en fiets vakanties.

Ik heb het gevoel dat er in het nieuwe jaar een mooi vernieuwd aanbod op de markt komt. Een prachtige reden dus om een reis in of door Spanje te plannen in het nieuwe jaar!

Nog een week, dan luiden we 2022 in. We leven in een periode dat het lastig is om op lange termijn plannen te maken. Toch heb ik er alle vertrouwen in dat we in 2022 met nieuwe vrijheid weer meer kunnen gaan reizen. Dromen kan natuurlijk altijd!

Hierbij wens ik al mijn lezers, volgers, collega’s en vrienden een Feliz Navidad. Droom deze dagen over een reis door Spanje. Blijf vooral gezond en zorg dat in het nieuwe jaar je dromen realiteit zullen worden …

De leukste kampeergebieden in Spanje aan de voet van stoere forten en kastelen.

Spanje is een land met een lange geschiedenis vol veroveringen en oorlogen. Het is dus niet verwonderlijk dat we dat vandaag de dag nog terug kunnen vinden in prachtige kastelen die eruit zien als uit verhalen van Disney. Veel kastelen hebben geleden onder het verstrijken van de tijd en de schaarse zorg van de wisselende eigenaren, maar vele anderen zijn bewaard gebleven en hebben nog steeds een unieke charme.

In dit artikel neem ik je mee langs campings in Spanje in de omgeving van de mooiste kastelen. Van noord naar zuid en van oost naar west vind je locaties in verschillende stijlen, met goed bewaarde architectuur en spectaculaire interieurs. Als je kiest voor een culturele vakantie of bijvoorbeeld een kampeervakantie met kinderen, dan is een kastelenroute in Spanje ideaal.

Kastelen hebben iets magisch. Ze staan symbool voor de middeleeuwen en nemen ons in gedachte mee naar de tijd van ridders en jonkvrouwen. Soms is het zelfs mogelijk om in Spanje te kamperen in de buurt van een kasteel. Maak kennis met diverse bestemmingen met prachtige kastelen en waan jezelf tijdens je vakantie voor even een échte prins of prinses.

Castillo de Tamarit en Altafulla: 16 opiniones y 71 fotos

Kamperen in Spanje betekent vooral één ding: afwisseling! Kamperen in de buurt van levendige historische steden of op een rustige camping midden in de natuur in de bergen? Het kan allebei, dus waarom niet beide combineren? Als je in Spanje gaat kamperen, ben je flexibel en kun je de ene dag de lucht van de stad inademen en de volgende ontspannen met een ritje in de bergen. Ja, Spanje heeft veel meer te bieden dan strand en zee. In bijna geen ander land zijn er zoveel kastelen, forten en burchten te bezoeken als in Spanje.

Día de camping con los niños: quitar manchas de barro, sangre, etc. |  Vanish España

Welke bestemming kies je en welk kasteel kun je bezoeken?

Noord Spanje

Voor de oostelijke kuststreek, van de Costa Brava tot de Costa Blanca, is de optimale reistijd van mei tot oktober, en kun je tijdens je kastelentocht op een camping aan de Costa Brava ook nog een duik nemen in de Middellandse Zee. Barcelona en Valencia zijn steden die je het hele jaar door kunt bezoeken.

Over Cala Canyelles 3

In het levendige Blanes tref je het San Juan kasteel en een uitkijkpunt op een gelijknamige heuvel. Ook in Begur, op 50 kilometer afstand van Barcelona, vind je een van de kastelen die absoluut tot de bezienswaardigheden van de Costa Brava behoren. In Púbol bezoek je het kasteel Castell Gala-Dalí, het kasteel dat kunstenaar Salvador Dalí zijn vrouw in de laatste jaren van haar leven schonk.

Net buiten de gezellige kustplaats Altafulla aan de Costa Dorada ligt Villa Romana Dels Munts. Dit zijn de restanten van een eeuwenoude Romeinse Vila. En niet zomaar eentje, het is een van belangrijkste archeologische Romeinse sites in heel Catalonië! De villa werd gebouwd rond de 1e eeuw voor Christus en was vroeger eigendom van een Romeinse veldheer.

Midden Spanje

Het binnenland van Spanje heeft veel meer te bieden dan alleen de hoofdstad Madrid. Neem bijvoorbeeld Castilla y León, de bakermat van de Spaanse cultuur. In de warme zomermaanden voelen de meeste mensen zich aangetrokken tot de zee, maar Midden-Spanje is net zo aantrekkelijk en divers als de rest van het land. Om op te frissen heb je de beschikking over rivieren, meren of de zwembaden van de campings.

10 cosas que hacer en el pantano de Foix - Travelanding

Het Alcazar in Segovia, met prachtige kegelvormige torens, ligt op de top van een heuvel tussen twee rivieren. Binnen in het paleis vallen de Sala del Trono en Sala de la Galera op.  Het is een kasteel met veel geschiedenis om te ontdekken en er wordt gezegd dat Disney hier inspiratie heeft opgedaan.

Het Tempelierskasteel in Ponferrada in de provincie Leon. Dit kasteel ligt in de regio Bierzo, op een heuvel tussen twee rivieren. In de oudheid stond een Keltisch fort op zijn plaats, en later werd het kasteel gebouwd, en werd bezet door de Tempeliers.

De ommuurde stad van Ávila is wereldberoemd vanwege haar middeleeuwse stadsmuren die de gehele oude binnenstad omringen.  Sinds 1985 is het een Unesco-stad en worden haar muren en talloze nationale monumenten beschermt. Gelegen op 1131 meter hoogte is Ávila de hoogstgelegen provinciehoofdstad van Spanje.

family camping near body of water during daytime

Zuid Spanje

Het gebied van Andalusië is geschikt voor zomer- en winterkamperen. Zelfs in de winter heeft het gemiddeld 6 uur zon. Veel kampeerders kennen de voordelen van Zuid-Spanje en overwinteren er graag. Houd er wel rekening mee dat het in de zomer erg warm kan zijn in het zuiden van Spanje en ook in het binnenland.

Historia de la Alhambra de Granada y su entorno

Malaga kenmerkt zich met rustieke steegjes, mooie stranden en slanke cipressen. Hier bezoek je het Alcazabafort. De stad Granada verwelkomt je niet alleen met zijn Unesco-erfgoed, het Alhambra, maar ook met zijn tapascultuur. Sevilla, de hoofdstad van Spanje, staat niet alleen bekend om de flamenco, maar ook om het enorme Alcazar waar grote delen van de serie Game of Thrones zijn opgenomen.

Wanneer zijn de campings in Spanje open?

Er zijn veel campings in Spanje die het hele jaar open zijn. Dit geldt met name voor campings in Zuid Spanje. In Noord Spanje en de Costa Brava, en ook in andere gebieden waar het klimaat wat onstabieler en koeler is, zijn veel campings geopend tussen april en oktober.

orange camping tent near green trees

Over kaas, wijn en vallende sterren tussen Zamora en Valladolid.

Zamora ligt in het noordwesten van Spanje vlakbij de Portugese grens, aan de rivier de Duero en is het middelpunt van de Via Ruta de Plata.

Zij wordt wel de stad van de romaanse bouwkunst genoemd vanwege de vele bouwwerken uit de romaanse periode en de archeologische overblijfselen uit de tijd van de Romeinse overheersing. Je vindt er maar liefst 24 kerken, een kathedraal, een kasteel, twee paleizen, oude stadsmuren, authentieke huizen en een romaanse brug, daterend uit de tiende tot de dertiende eeuw. Daarmee is Zamora de stad met het hoogste aantal romaanse bouwkunst van Europa.

Zamora is ontstaan aan de noordoever van de rivier de Duero, een van de langste rivieren van het Iberisch schiereiland met 897 kilometer. De rivier stroomt in Spanje door een droog gebied en voert veel water af uit het noordelijk gelegen Cantabrisch gebergte. De bekendste en oudste oeververbinding is de Puente de Piedra, ook wel de Puente Nuevo (nieuwe brug) genoemd, die dateert uit de dertiende eeuw en al honderden jaren onderdeel is van de Via de la Plata, de oude Romeinse handelsroute van Sevilla naar Asturias, waar deze weg in Astorga aansluit op de Camino de Santiago.

Er zijn resten gevonden van een veel oudere brug die nog intact was toen de nieuwe brug werd gebouwd, maar het is ook mogelijk dat deze oude brug in de tiende eeuw opzettelijk is vernietigd door de Asturianen om zich de Moren makkelijker van het lijf te houden en Zamora het dus driehonderd jaar zonder vaste oeververbinding heeft moeten stellen.

Voor Zamora moet je minimaal een dag uittrekken en natuurlijk de tijd nemen om op een terrasje te genieten van een kaasplankje met kaas uit de streek, queso zamoreño, waar Zamora ook bekend om staat. Kaaskop als ik ben, wil ik daar wel meer over weten en daarom ga ik iets buiten de stad op bezoek bij Teodolindo en zijn zonen die generatie na generatie een kleinschalig kaasfabriekje in stand houden en een museum hebben ingericht.

In het museum Chillon legt Pablo, de zoon van Teodolindo, uit hoe zijn overgrootvader ooit begonnen is met de kaasproductie van schapenmelk. Aan de hand van oude gebruiksvoorwerpen, foto’s en wat korte video’s krijg je een goede indruk hoe de ontwikkeling in de loop der jaren is ontstaan. Het fabriekje zorgt inmiddels voor rond de duizend kazen per dag die allemaal met de hand worden ingesmeerd met olijfolie en vervolgens een rijpingsproces doorstaan of worden bestrooid met gerookte paprikapoeder, kruiden of as.

Na het bezoek aan het museum wacht ons een kaasproeverij. Vergezeld met een lekker glas rode Toro wijn. Ik ben gek op kaas en ga dan ook de deur uit met een heerlijk assortiment in mijn tas om later thuis nog eens lekker na te genieten.

Het glas Toro smaakt zo lekker dat ik besluit het stadje, waar de wijn naar genoemd is, op enkele kilometers van Zamora nog eens te bezoeken. Eigenlijk bestaat het enkel uit twee lange straten met bodega’s met mijn favoriete Toro D.O. die uitkomen op de prachtige Colegiata die je kunt bezoeken.

Eenmaal de smaak te pakken besluiten we door te rijden naar de Rueda streek. Deze witte wijn is mijn favoriet tijdens de zomer. Ik heb al heel lang een uitnodiging staan om een bodega te bezoeken die midden in het centrum van Tordesillas ligt en waar de jonge Helena en Reyes met hun vader Quintin de scepter zwaaien; bodega Muelas.

Overigens is Tordesillas in de geschiedenisboeken wereldbekend om een verdrag dat daar lang geleden gesloten is. Het verdrag van Tordesillas dat in 1494 tot stand kwam. Via dit verdrag verdeelde paus Alexander de zesde, in opdracht van de Spaanse koning, de overzeese wereld tussen Spanje en Portugal.

Wat ik niet verwacht bij mijn bezoek aan de bodega die midden in de stad ligt, dat deze ondergronds is en dat de verschillende zalen verbonden zijn door onderaardse gangen. Het heeft iets mystieks; brandende kaarsen, de geur van aarde en overal gestapelde flessen die schitteren in het flakkerende kaarslicht.

Als we via een eeuwenoude trap weer boven komen, schenkt vinoloog Helena vier glaasjes wijn in. Wat is het moeilijk kiezen! De wijnen die we proeven, zijn allemaal even heerlijk en ik wil natuurlijk wel een aantal flessen mee naar huis nemen.

Ondertussen laat Reyes weten dat ze ook zilversmid is. Ze maakt sierraden die gerelateerd zijn aan wijn en druiven. Als de laden van een klein houten ladekastje opengaan, smelt ik… Kan ik de ring met vijf druiven van esmeralda steen weerstaan?

Niet ver van Tordesillas ligt midden tussen de lavendelvelden sterrenwacht Cielo y Tiedra , aan de rand van het plaatsje Tiedra. Ook daar ben ik ooit uitgenodigd, dus nu ik toch in de buurt ben, wil ik er graag een kijkje nemen om de beloofde sterren te kunnen aanraken. Het is een superstrak gebouw midden in de paarse velden dat gebruikt wordt voor astronomisch onderzoek.

We worden ontvangen door directeur Sergio die ons meeneemt naar het planetarium. Een bevlogen astrofysicus vertelt ons dat we geluk hebben, want vanavond staat de planeet Jupiter in rechte lijn met Saturnus en deze bijzondere gebeurtenis gaan we, zodra het donker is, beleven.

De avond valt en de lavendelvelden geuren. Als de zon ondergaat, nemen we plaats in de tuin voor een tapas diner met streekproducten die vergezeld worden door goddelijke Toro en Rueda wijnen. Langzaam wordt het donker en verschijnen de eerste sterren boven ons.

Dat is het moment aangebroken. Astronoom David neemt ons mee naar een open ruimte waar een enorme telescoop staat opgesteld. Via zijn telefoon laat hij de telescoop van richting veranderen en op de maan instellen. Ik observeer de maan en ook de kraters zie ik heel duidelijk. Even later is Saturnus aan de beurt waarvan ik duidelijk de ringen kan zien en dan het hoogtepunt; de observatie van Jupiter. Als je stilstaat bij het enorme Universum, wat voel je je dan opeens nietig…

Het is bijna middernacht en het bezoek wordt afgesloten op een plek in de open lucht met een soort stenen bedden. Daar turen we het heelal af en zien we twee keer een vallende ster, het is immers een week na de Perseïden en dan vallen er best nog wat te zien.

Het is ruim over middernacht. Over een donker landweggetje rijden we terug naar het hotel. Stil en onder de indruk. Bewust van onze nietigheid en in brede beroering over de fascinerende dag in een schitterend gebied. Waar heden en verleden samenkomen en de toekomst zelfs met een telescoop niet te voorspellen is.

Praktische informatie

Zamora ligt op 45 autominuten vanaf Salamanca en is een kleine drie uur rijden vanaf Madrid.

Ik raad je aan om een hele dag uit te trekken voor je bezoek aan de stad Zamora en een andere dag het bezoek aan kaasfabriek Chillon, Bodega Muelas én de sterrenwacht in Tiedra met elkaar te combineren.

In de Spaanse zevende hemel

Spanje is één van de beste plaatsen in Europa om de sterrenhemel te bewonderen.

Observeer de sterren eens vanaf uitkijkpunten of observatorio in adembenemende natuurgebieden. In het Nationaal Park Monfragüe in Extremadura bijvoorbeeld kun je naar de sterren kijken terwijl je op je eigen tempo tussen de steeneiken wandelt.

In de diverse observatoria leer je alles over de geheimen van de hemel op de schitterendste plekken in Spanje.

Zelf heb ik via telescopen het Universum mogen bekijken op de volgende plaatsen:

La Palma, Canarische eilanden

Het eiland La Palma is een van de beste locaties ter wereld om sterren te kijken. Omdat er bijna geen lichtvervuiling is en vanwege de klimaat- en weersomstandigheden werd het eiland het allereerste sterrenreservaat van Spanje.

De titel sterrenreservaat wordt toegekend aan beschermde gebieden waar een heldere hemel onderdeel is van het natuurlijke erfgoed. Het observatorium Roque de los Muchachos zorgt voor een bijzondere ervaring. Wanneer de avond valt, ontstaat er een wolkenveld boven het eiland. De bergtoppen steken er dan bovenuit wat je het gevoel geef dat je in de wolken bent.

Calar Alto, Almeria

In het natuurgebied Sierra de Filabres ligt het observatorium Calar Alto. De Spaans-Duitse Sterrenwacht, genesteld onder een bevoorrechte hemel, ligt op een hoogvlakte van 2168 m boven de zeespiegel en is de belangrijkste sterrenwacht van het Europese continent. Het bestaat iets meer dan veertig jaar en heeft flink bijgedragen tot de ontwikkeling van de astronomie in Spanje.

Ik had het voorrecht om de hemel te bestuderen met een professionele gids, die een enorme telescoop had meegenomen om het melkwegstelsel dichtbij te halen. De volgende morgen bezocht ik het centrum, en ging ik binnen in de enorme koepels met telescopen van wel meer dan 45 meter hoog.

Altiplano de Granada

Afgelopen voorjaar was ik op persreis in de Altiplano ten noorden van de stad Granada. Ook zo een schoon en rustig gebied, ideaal voor astro ervaringen. De Altiplano valt binnen het gebied dat in 2020 door Unesco is uitgeroepen tot Geoparque.  Dit gebied heeft een van de schoonste luchten van Europa, dus het is perfect om, zodra de avond valt, de sterrenhemel te observeren bij Observatorio de la Sagra.

Ik kreeg de kans om een ​​sterrenworkshop te doen. Die nacht heb ik verschillende astronomische objecten kunnen observeren, zoals planeten, nevels of zelfs het melkwegstelsel.

La Gomera, Canarische eilanden

Toen ik in de jaren negentig en begin 2000 op La Gomera woonde ging ik in de zomer regelmatig naar het hoogste punt van het Nationaal Park Garajonay met een hoogte van 1489 meter. Ook daar keek je vanaf dat punt neer op het wolkendek en kon je in alle rust de sterren bestuderen.

Op heldere dagen lukte dat zelfs heel goed vanaf mijn eigen finca. De lucht was daar zo helder, dat ik regelmatig vanaf mijn terras satellieten voorbij zag komen.

Sierra de Gredos, Avila

Toen ik een nacht in de oudste Parador van Spanje mocht logeren, kon ik mijn eerste Starlight Experience beleven.  Op een kleine 500 meter van de Parador is een prima plek om naar de sterren te kijken.

Het Parador ligt midden in natuurpark Sierra de Gredos en op een hoogte van 2000 meter. Liggend op houten dekstoelen en onder een warme deken zorgt een professionele gids van Fundacion Starlight voor een onvergetelijke en sprookjesachtige avond.

Ik pluk de sterren in de zevende hemel

In de greep van het Universum ben ik op zoek gegaan naar meer mooie plekken in Spanje om me te laten meenemen naar de overweldigende immensiteit van een hemel vol sterren en de nachtelijke schoonheid van een magische omgeving. Met een telescoop en hemelkaart probeer ik de sterrenbeelden, de planeten en de satellieten te benoemen. Het lijkt wel of er steeds meer bijkomen…

Op mijn verlanglijstje staan vier nieuwe observatorio om te gaan bezoeken:

Sierra Nevada, Granada

Midden in Spanjes grootste Nationaal Park, Sierra Nevada en op de een na hoogte berg van Spanje Pico Veleta met 2896 meter werd in 1978 de sterrenwacht bebouwd. Het is een enorm complex met gigantische telescopen en ook een radiotelescoop. Deze sterrenwacht is in de winter nauwelijks te bereiken, in verband met behoorlijke sneeuwval.

Cazorla, Jaen

In 2009 opende in natuurpark Sierra Cazorla Centro Astronomico Fresnedilla. Sierra Cazorla is zo een schoon gebied dat het de longen van Spanje wordt genoemd. Hier vind je in de hele wijde omtrek geen luchtverontreiniging, enkel pure zuurstof. Vanuit vijf meter hoge koepels kun je via telescopen de sterren bestuderen. Het is overigens ook een geschikte plek voor wandeltoerisme.

Monfragüe, Caceres

Binnen de driehoek gevormd door Madrid, Sevilla en Lissabon ligt Extremadura: een regio vol valleien, bergketens, vlakten en rivieren, beschouwd als één van de laatste ongerepte natuurparadijzen van Zuid-Europa en een van de laatst onaangetaste wildernissen van Europa

Het Monfragüe, dat op Unesco ’s werelderfgoedlijst te vinden is, staat bekend als ultieme sterrenkijkbestemming vanwege de uitzonderlijke nachtelijke hemels. Voor enkel drie euro kun je al een Starlite ervaring meemaken bij het Observatorio Astronomico de Monfragüe.

Tiedra, Zamora

Deze sterrenwacht bevindt zich in superstrak en modern gebouw in the middle of nowhere tussen de wijn- en graanvelden van Tiedra, het oude Castilië. Binnen kun je het planetarium bezoeken en buiten de sterrenhemel bewonderen. De planeten en sterren worden zo dichtbij gehaald dat het lijkt of je ze met je handen kunt aanraken.

In de zomer kun je tussen je bezoek aan het planetarium en de astro-beleving dineren onder de sterrenhemel. Raadpleeg voor alle activiteiten even de website. Ik augustus van dit jaar tijdens de Perseïden, ga ik het allemaal meemaken en ik vertel je er over later dit jaar. Het Astronomisch centrum heeft ook het Certificado Starlight de Parque Estelar.

Vallende sterren of Meteoren?

Wist je eigenlijk dat er elk moment vallende sterren zijn? Normaal zien we ze niet, maar ze vallen constant, en dit is iets dat je pas beseft als je in totale duisternis naar de lucht kijkt. Overigens worden ze geen vallende sterren genoemd, maar meteoren. Die vallen niet echt naar beneden, maar het is het lichteffect dat je ziet wanneer een klein ruimtesteentje de dampkring binnendringt.

Een grappig weetje is dat vallende sterren in het Spaans Lagrimas de San Lorenzo heten.

Bij het bestuderen van het heelal vliegen de uren voorbij en geniet ik intens van een fascinerende wereld. Regelmatig zie ik een vallende ster en zou ik een wens willen doen, maar vaak kan ik geen woorden vinden. Turend naar het heelal, de sterren bijna aanrakend, bekruipt me soms het gevoel dat er geen andere plek op de wereld is waar ik liever zou willen zijn.

Hou er bij een bezoek van een astronomisch centrum of observatorio rekening mee dat het op flinke hoogte ´s nachts erg koud kan zijn. Zelfs zomers!

Voor hemelse ervaringen in Andalusië, kun je een kijkje nemen bij Astro Andalus

Cultuurtuin Finca el Porton in Alhaurin de la Torre

Finca El Portón is een schitterende tuin aan de rand van Alhaurin de la Torre (Malaga).

Het heeft een eigen geschiedenis, die dateert uit de 19e eeuw.

De bijbehorende cortijo werd geopend en tijdelijk gebruikt door de aartsbisschop van Granada, maar later werd het privé-eigendom van verschillende rijke en adellijke families. In 1991 werd het voor culturele en sociale doeleinden aan de gemeente van Alhaurin de la Torre nagelaten.

Momenteel doet het dienst als het hoofdkantoor van de afdeling Cultuur en van de gemeente. Het heeft twee tentoonstellingszalen waar kunstexposities en lezingen worden gehouden, en een openluchtauditorium dat wordt gebruikt als decor voor concerten en uitvoeringen.

Ook is er een stijlvolle overdekte patio, El Templete, die gebruikt wordt voor huwelijksceremoniën, boekpresentatie en activiteiten als yoga in de openlucht.  Ik heb daar de boekpresentaties van mijn boek Wind en Water in 2015 én de roman Pilaar van mijn Leven in 2020 mogen houden.

In het amfitheater in de openlucht wordt het hele jaar door concerten en theater aangeboden. Je kunt het gevarieerde programma volgen via een Spaanstalige Facebook én een Nederlandstalige Facebook.

El Porton is in heel Andalusië bekend om twee bijzondere festivals. Allereerst Torre del Cante, een meerdaagse flamenco evenement in de maand juni. (Voor dit jaar al uitverkocht)

En vervolgens el Porton del Jazz. Iedere zomerse vrijdagavond in juli treden er nationale en internationale jazzartiesten op. Als je van jazz houdt, zorg dan dat je bijtijds kaartjes (a 20 euro p.p) reserveert, want dit festival is bekend en erg geliefd. Het is heerlijk om op een zomerse zwoele avond in een tuin muziek te luisteren. Ik heb mijn entreekaartjes al binnen!

Bovendien is de tuin van de Finca een heerlijke plek om doorheen te wandelen of op een bankje van de rust en het groen te genieten. Het heeft een grote verscheidenheid aan plantensoorten en andere vegetatie die deze oase van rust tot een van de meest unieke tuinen van de omgeving maakt.

Openingstijden van de tuin en expositieruimten :

10.00 – 13.30 uur en 17.00 – 20.00 uur maandag t / m vrijdag.

11.00 tot 14.00 uur zaterdag ( zondag gesloten)

Finca El Porton neemt het Covid Protocol in acht en staat voor #culturasegura