Gastronomie Castila y Leon | MaXperience Spain

Het plaatsje Rueda, in de provincie Valladolid, kent enorm veel bodega´s. Ik heb er al heel wat bezocht en verschillende Ruedawijnen van de Verdejodruif geproefd. Dit keer ga ik, op aanraden, op zoek naar Bodegas Menade. Hun wijnvelden liggen aan de rand van het stadje en als ik over een landweggetje aan kom rijden, zie ik het moderne gebouw met verticale begroeiing tussen de wijnranken opdoemen.

Ik heb een afspraak met Ivan, maar hij is nog bezig met een wijnproeverij die iets uitloopt. Gastvrij zet hij een koel glas Rueda en een tapa met heerlijke kaas voor me neer op het terras met uitzicht over het landgoed.

Een half uurtje later komt hij bij me zitten en begint Ivan, zoon van Spaans ouders uit de streek en opgegroeid in Belgie, te vertellen. Ivan spreekt een aardig woordje Nederlands, maar al snel gaan we weer over op het Spaans. Hij vertelt dat hij verantwoordelijk is voor de marketing en wijnproeverijen en al tientallen jaren in het wijnvak zit. Voorstander van ecologisch en duurzaam verbouwen en met passie voor zijn werk wijdt hij uit hij over het familiebedrijf waar hij zich deel van de familie voelt.

Bodegas Menade werd opgericht in 2005. Maar de nog jonge Alejandra, Marco en Richard zijn al de zesde generatie van een familie die zich toelegt op wijn.

De echte geschiedenis van de familie begon in 1820, toen de voorouders de wijngaard verbouwden op verschillende locaties die nu verbonden zijn aan de D.O. Rueda. De rijping van de wijnen vond plaats in wat tegenwoordig ‘Menade by Secala’ wordt genoemd, een ondergrondse kelder die aan het begin van de 19e eeuw in de rots is uitgegraven.

In die tijd waren er in het dorp La Seca tal van bodega´s, die bij het verstrijken van de tijd zijn ingestort en onmogelijk waren om te behouden.

‘Menade by Secala’ heeft haar oude architectuur behouden, het is een perfecte plek voor de vaten en flessen om in vrede te rusten omdat er het hele jaar door een homogene temperatuur en vochtigheid heerst.

Elk van de generaties van de familie begon hun wijnen te maken in deze oude winery en elk van hen had een baanbrekende visie op het gebied van kwaliteitswijnen. Maar aan het begin van de jaren 2000 besloten de twee broers en zus Sanz om hun eigen project te starten: Alejandra in export en communicatie, Marco in wijnbouw en Richard in oenologie. En alles gebaseerd op respect voor de natuur en een terug naar traditie.

Ivan neemt even pauze. Hij staat op en schenkt ons nog een glas in. Dan loopt hij naar de keuken en komt terug met een bord heerlijk verse lomo. Zo mals heb ik het geloof ik nog nooit gegeten. Dan gaat Ivan verder.

´De sleutel is om traditie en technologie te combineren. Een alliantie met de omgeving en profiteren van de hulpbronnen die het biedt. Bij Menade vervangen we chemische behandelingen door andere natuurlijke technieken, zoals planteninfusies van brandnetels en kaneel of wei, die meer respect hebben voor de bodem, de wijnstok en de gisting.´

De insecten die de Menade-wijngaard bevolken, zijn verre van vijanden, ze zijn trouwe bondgenoten in het voorkomen van plagen. Ze worden eerst gelokt met aromatische extracten om als roofdier te fungeren en rusten daarna uit in hun hotel en bestuivingstuinen vol aromatische planten waar insecten en reptielen in harmonie leven.Het ecosysteem van de boerderijen wordt aangevuld met een reeks verrijdbare struiken en bomen om de biodiversiteit in de wijngaard te verbeteren. Het resultaat is een multi-specifieke tuin die het hele jaar door leeft.

Al deze praktijken hebben invloed op het eindresultaat van de wijnen, want naast goed smaken, zijn ze ook nog eens gezond want de wijnen zijn vrij van allergenen en histamine. ´We zijn niet langer groen, we zijn natuurlijk,´ zegt Ivan vol trots.

WAAR 40 SOORTEN LEVEN

De zogenaamde bestuivingstuin van Bodegas Menade is één grote multi-specifieke tuin met inheemse soorten uit Castilla y León die het hele jaar door in leven is. Om deze reden zijn vaste planten gebruikt om een groot bloemencircuit te creëren voor alle soorten insecten.

In het grote insectenhotel logeren veertig representatieve soorten van verschillende lagen van het ecosysteem. Ook wordt er veel gewerkt met kruiden zoals lavendel, salie en verschillende soorten rozemarijn. Hoewel de grootste Menade bestuivingstuin dichtbij de winery in Rueda ligt, zijn er ook andere kleine insectenhotels op het landgoed.

De creatie van deze micro-ecosystemen biedt een leefgebied voor insecten en vogels die roofdieren zijn van andere insecten, die schadelijk zijn voor de trossen. Met andere woorden, de bloemensoorten worden ‘schuilplaatsen’, verbeteren de ecologische rijkdom en zorgen voor een evenwicht tussen flora en fauna.

MENADE BOERDERIJ

´Menade bruist van leven, we willen graag teruggeven aan onze omgeving wat de mens er ooit van nam.´ Bodega Menade staat voor Biodiversiteit. Elke ochtend wordt het team begroet door een paar Zamoran-ezels, genaamd Zamo en Rana. Twee prachtige ezels met lang haar, die veel plezier geven en helpen het kleine ecosysteem dat ze creëren nog meer levend te houden, ze trekken insecten aan en de wijngaard kan profiteren van hun organische mest.

Na dit mooie verhaal tijdens een wandeling door de wijngaard gaan we naar binnen en zet Ivan glazen klaar voor de proeverij. Ik zet de wijnen die we proeven even op een rij:

Menade Verdejo Organic, Nosso Natural Verdejo 2019, Menade Sauvignon Blanc organic, Menade Sauvignon Blanc dulce organic en Nossa Tempranillo natural. IK heb mijn keuze snel gemaakt en vind de Nosso Verdejo 2019 én de Menade Sauvignon Blanc de lekkerste. Ivan raakt niet uitgepraat. Hij neemt er alle tijd voor, maar na drie uur sta ik eens op. Dan maken we nog een snelle rondleiding door de ondergrondse bodega en rij ik terug naar mijn hotel.

De wijnen zijn online te bestellen via de website van Bodega Menade. Ook kun je online de proeverij reserveren. Slapen doe je in hotel Castilla Termal Olmedo op 20 autominuten van Rueda. Dan kun je na je proeverij heerlijk relaxen in hun balneario en mudejarspa. En tijdens het diner nog eens een andere Ruedawijn proberen.

Castrillo de los Polvazares is een dorpje in de Maragateria streek in Castilla y Leon. Het heeft geplaveide straatjes en stenen herenhuizen met houten poorten waar de kleur groen de boventoon voert. Het is een plaatsje om op je gemak te bezoeken. Als je door de smalle straatjes slentert lijkt het wel of de tijd even stilstaat.

In 1980 werd het uitgeroepen tot historisch artistiek gebied en in 2020 werd het toegevoegd aan de lijst van mooiste dorpen van Spanje.

Besteed je graag aandacht aan de details van gebouwen?

In Castrillo de los Polvazares heb je veel om naar te kijken. Van de schilden op de gevels die zijn verkregen door gunsten te verlenen aan het Hof, windwijzers die de windrichting aangeven, stenen in de hoeken van de huizen om te voorkomen dat de wielen van de auto’s ze beschadigen tot zelfs kruiken op de daken.

Al deze details hebben een aparte verklaring. In de regio was bijvoorbeeld een van de gebruiken, dat aan het einde van de bouw van een huis, de eigenaar water over het dak goot om het te zegenen. De kruik of kan die ze daarvoor gebruikten, werd op het dak geplaatst als teken dat het huis was beschermd.

Waar ligt Castrillo de Polvozares?

Het plaatsje ligt in de provincie Léon, 7 km van Astorga en minder dan 60 km van León en Ponferrada en behoort tot de regio Maragatería.

Er zijn verschillende theorieën over de oorsprong van naam van de bewoners van deze regio, de maragatos. Eén daarvan is dat ze zo werden genoemd vanwege hun handel, gezien van de 16e tot de 19e eeuw de hoofdactiviteit die van handel en muilezeldrijver was. De maragato muilezeldrijvers reisden met hun karren naar Galicië, waar ze koopwaar inladen zoals verse vis, wijn en gezouten vis, om te vervoeren naar Madrid. Vandaar de naam, van de zee (mar) tot de katten (a gatos, naam waar de inwoners van Madrid bekend om staan).

De muilezeldrijvers hadden macht en invloed. Ze stonden bekend om hun eerlijkheid en betrouwbaarheid en verdedigden de lading zelfs met hun eigen leven. De maragata activiteit eindigde met de komst van de spoorlijn naar Astorga, wat een verandering in het goederenvervoer betekende.

Castrillo de Polvozares ligt aan de Camino de Santiago: de Franse route én een van de varianten van de Vía de la Plata loopt er ook doorheen.

Parkeren

De toegang tot de stad met de auto is alleen voor de bewoners. Bij de ingang van het dorp is er gratis parkeergelegenheid.

Wat kun je bekijken

Er is geen duidelijke route om het plaatsje te zien, het is het beste om rond te lopen via de twee geplaveide hoofdstraten en te genieten van de details van de maragata- architectuur.

De maragata- huizen zijn gebouwd met roodachtige steen en de ingang is meestal een grote poort. Deze poorten waren groot zodat de auto op de centrale binnenplaats kon worden gestald. In het benedendeel waren er de stallen, de keuken en de eetkamer, en in het bovenste deel de slaapkamers. De muren van de huizen zijn robuust om tegen de kou te beschermen. Hoe rijker de muilezeldrijver, hoe groter hij zijn huis bouwde.

De Bibliotheek

In een van de huizen met de typische Maragata-architectuur bevindt zich een bibliotheek. In Castrillo de los Polvazares wordt sinds enkele jaren een bijeenkomst in deze bibliotheek met bekende schrijvers gehouden.

El Cocido Maragato

Het typische gerecht van de maragatería is stoofpot. Het is een zeer stevig gerecht dat de muilezeldrijvers de hele dag aten en ik verzeker je dat als je het eet, je die dag geen avondeten nodig hebt…

De Cocido Maragato bestaat uit zeven soorten vlees, kleine kikkererwten, kool, aardappels en soep. Bovendien is de volgorde waarin het wordt gegeten niet gebruikelijk, namelijk andersom; je eet het vlees als eerst en de soep als laatste. In het dorp vind je een tiental restaurants die allemaal hetzelfde gerecht aanbieden. Ik at in restaurante Coscolo en daar begonnen we met een bord met frisse sla.

Vervolgens werd er een enorme pot in de vorm van een varken op tafel gezet waar je alle soorten vlees uit kon prikken. Een schaal met kikkererwten en kool werd ernaast gezet. Je kunt het vlees apart eten of mengen met de erwten en groenten. Pas als laatste komt er een terrine met de bouillon van dit alles op tafel waarvan je kunt opscheppen zoveel je wilt. Of beter gezegd zoveel je nog kan …

Als toetje is er natillas met een stukje biscuit samen met koffie en een plaatselijke likeur zoals orujo.

Er zijn verschillende restaurants in Castrillo de los Polvazares waar je dit typische gerecht kunt proeven. Wel is het belangrijk dat om van tevoren te reserveren, want in de weekenden of op feestdagen in de winter zitten ze meestal vol. De prijzen van het Cocido Maragato-menu variëren van 22-25 euro per persoon.