Antequera kun je een groot dorp of een kleine stad noemen, als je de reisgidsen erop naslaat, krijgt het middelgrote plaatsje steeds weer een andere benaming.

Het pittoreske stadje is net niet belangrijk genoeg om genoemd te worden bij de koningssteden, maar er is hier historisch meer dan voldoende gebeurd om de Ciudad Media te bezoeken en te ontdekken. Er bevinden zich veel historische monumenten die je niet allemaal op één dag kunt bezoeken, dat is net te veel. Stuk voor stuk zijn deze monumenten doorspekt met een klassiek verleden.

De historische stad

Wanneer je met de auto in de vallei komt aanrijden, zie je het al liggen, half verscholen tussen de heuvels. In het centrum parkeren is lastig, dus het beste is je auto parkeren zodra het kan en Antequera te voet ontdekken. Het karakter van de stad wordt vooral bepaald door religie, in het bijzonder het katholicisme, wat blijkt uit de maar liefst 26 kerken en kloosters. Het is hoogst waarschijnlijk dat je in geen andere stad in Spanje zoveel kerken bij elkaar vindt en nog wonderlijker is de verzameling aan verschillende kerktorens. De bouwwerken zijn van buiten vaak niet zo bewerkt, maar van binnen des te meer. Fantastische decoraties, schilderingen, houtsnijwerk, stuckwerk en alle mogelijke vereringen kun je bewonderen.

In de geschiedenis hebben verschillende volkeren Antequera bezocht, bezet en weer verlaten. De Romeinen hebben veel sporen nagelaten die nog duidelijk zichtbaar zijn naast de burcht, maar waar ook veel van te zien is in het stadsmuseum. Uit die tijd stamt ook het beeld El Efebo, de beeldschone jongeman in brons.

Ook de Moren hebben lange tijd het zuiden van Spanje bewoond, daar is natuurlijk ook in Antequera veel van terug te zien. Een lange geschiedenis die door heel Andalusië is terug te vinden en hier in het historisch centrum van de stad nog overheersend is in de vorm van de burcht die boven de stad uittorent.

Vind je het boeiend om hier meer over te weten te komen, bezoek dan het stadsmuseum Muca op de Plaza  del Coso Viejo. Vier etages kunst en historie leiden je van de prehistorie tot het heden. Waarbij het Romeinse tijdperk de hoofdrol speelt en je het juweel van het museum, de beroemde Efebo, kunt bewonderen. Van dit soort bronzen beelden zijn er op de hele wereld maar negen gevonden!

Als je de stad vanuit de hoogte wilt zien, klim je naar de ruïne van het Moorse kasteel. Deze bereik je via de indrukwekkende Puerto de Gigantes (reuzenpoort). Vanaf de hoge stadmuren heb je het beste uitzicht over de stad. De Moren waren de baas in Andalusië vanaf ca. 700 tot de 15de eeuw, ruim zeven eeuwen lang dus en dan laat je wel wat achter. En toch dateert het Alcazaba maar uit de beginjaren van de 15de eeuw. Aan de voet van het Alcazaba liggen ook nog Romeinse baden uit de 1ste eeuw na Christus.

Via een toren met boven een klok bereik je de vestingmuur waarlangs je tot bij de donjon komt. De christelijke legers hadden weinig moeite om dit Moorse fort in te palmen. Het is meer voor het uitzicht dan voor de gebouwen zelf. Het panorama op Antequera is schitterend. Voordat je verder gaat stap je eerst even binnen in de prachtige barok Iglesia de los Remedios of om even bij te komen neem je een kop koffie of een drankje op de Plaza. Een glaasje wijn of iets anders alcoholisch bewaar je voor iets later want er staat nog meer op het programma.

Los Dolmenes, op de Unesco wereldgoedlijst.

Dan stap je weer de auto en rij je naar Los Dolmenes. Hoewel er binnen in de ruimtes niet veel meer te zien is, zullen de horizontale zware stenen die de plafonds van de Spaanse hunebedden steunen, zonder twijfel indruk op je maken. De drie tombes die begraven liggen onder de originele aarden grafheuvels zijn het bewijs van de meest opmerkelijke architecturale bouwwerken van de Europese prehistorie. Sinds 2016 zijn de dolmenes toegevoegd aan de UNESCO Werelderfgoed lijst. De Dolmen, hunebedden of ereplaatsen voor ceremonieën zoals die op een paar plaatsen in Europa voorkomen, zijn 4000 tot 6000 jaar oud. Dat betekent dus dat er al vroeg mensen permanent in dit gebied leefden.

De Dolmen Menga in Antequera heeft een vrij uitzicht op de berg La Peña de los enamorados (de berg der geliefden) die vorm heeft van een liggend hoofd van een indiaan, ook wel El Indio genoemd. Zo´n figuur sprak in die tijd natuurlijk erg tot de verbeelding, maar is ook nu nog indrukwekkend. Dit jaar is er vlak bij de Dolmenes een schitterend museum geopend. Een leuke interactieve aanwinst.

Zo komt Antequera stapsgewijs in onderdeeltjes aan het licht en geeft je een kijkje in het verleden. Antequera heeft binnen Andalusië altijd al achteraan gelopen, altijd was Antequera het laatste aan de beurt. Tot de dag van vandaag is dat nog steeds het geval. En dat maakt deze stad nu misschien wel zo bijzonder. Alles is nog precies zoals het was. Spaanse bruidsparen weten de stad in ieder geval wel te vinden, want Antequera is een historisch decor voor trouwreportages.

Wandelen in El Torcal

Ook wil ik El Torcal even vermelden, het natuurgebied iets buiten Antequera. Bijna was El Torcal verdwenen in een steengroeve, maar dat hebben de autoriteiten op tijd weten te voorkomen en nu is dit opmerkelijke landschap benoemd tot Paraje Natural, beschermd gebied.

Gelegen ten zuiden van Antequera is El Torcal een verrassend wandelgebied. Het imposante landschap van het natuurpark wordt gevormd door de kalkstenen rotsformaties die miljoenen structuren herbergen, gevormd door de geleidelijke erosie van enorme kalkstenen blokken. De rotsen vormden hier oorspronkelijk de zeebodem en zijn in miljoenen jaren langzaam veranderd.

Voor bezoekers zijn een aantal gemarkeerde wandelroutes uitgezet. De groene route kan in 45 minuten worden uitgelopen en levert geen bijzondere problemen op. De gele route kost ongeveer twee uur, is iets zwaarder, en vereist comfortabele schoenen. De rode route is moeilijker, duurt meer dan drie uur en vergt wat meer voorbereiding, zoals drinkwater en wat te eten. Negentig procent zeker dat je op een van de wandelingen steenbokken zult zien.

Mijn restauranttip: Arte de Cozina

In Antequera kun je overal goed eten. Toch wil ik één van de restaurants in de schijnwerpers zetten. Arte de Cozina is een oude herberg waar eigenaresse Charo de sterren van de hemel kookt. Ze gebruikt voor haar gerechten recepten die via haar oma en moeder bij haar in de keuken zijn belandt en ingredienten die ooit via de Moren in het Al Andalus terecht zijn gekomen. Een echte aanrader met origínele gerechten op basis van pure lokale producten met de smaak van Antequera.

We beginnen met een tapa van ajopimenton van kikkererwten, gevolgd door drie verschillende smaken porras, de typische koude soep uit Antequera. Proef de bouillon van Pintarojavis en laat je verassen door de gevulde spinaziebladeren met bacalao en gambas. Een ander tyisch gerecht uit Antequera is Lomo de Orza, malsere lomoplakjes heb ik nooit eerder geproefd.

Natuurlijk sluit je af met een van de heerlijke zoetigheden uit de streek zoals bienmesabe op basis van amandelen, of leche frita met kaneel. Eten bij Arte de Cozina staat borg voor ware smaakexplosies.

De stad verkennen met Tu Historia

De stichting Ciudades Medias del Centro de Andalucía is een non-profitorganisatie, bestaande uit de gemeenten Alcalá la Real, Antequera, Écija, Estepa, Lucena en Puente Genil. De lokale ontwikkeling door middel van het activiteitentoerisme is hun hoofddoel. Je kunt een stadswandeling met hun reserveren of in de zomer deelnemen aan getheatraliseerde bezoeken aan de Alcazaba

Praktische informatie

Dat er in Antequera veel meer dan een enorme hoeveelheid prachtigs valt te ontdekken, weten nog maar weinig mensen. Plan een bezoek aan deze middelgrote plaats en laat je verrassen door pure cultuur en natuur. Antequera ligt op 45 minuten van Malaga in het centrum van Andalusië. Op anderhalf uur van Sevilla en een uur vanaf Granada of Cordoba. Antequera (station Santa Ana) is ook bereikbaar per hoge snelheidstrein vanuit Madrid.

(Met dank aan Turismo Andaluz, Junta de Andalucia en de gemeente Antequera)