Terwijl ik door de graanschuur van Spanje rij, doemt de enorme berg van de Sierra de Francia voor me op. De naam doet vermoeden dat ik de Franse Pyreneeën nader, maar de bergketen ligt in de provincie Salamanca, centraal Spanje, en dankt zijn naam aan de periode dat dit gebied na de Spaanse reconquista onder andere is herbevolkt door Fransen.
Even later toer ik over een kronkelige bergweg die gemarkeerd wordt door eiken- en kastanjebomen. De bermen zijn paars van de weelderige lavendel. De Sierra de Francia bestaat uit een negental dorpjes die verspreidt door het groene gebied hun aanwezigheid aangeven met kris-kras tegen elkaar aan geplakte bergwoningen met rode pannendaken. Via het kasteel van Miranda de Castañar en het dorp Mogarraz arriveer ik in La Alberca.
Het is een woelig dorp dat ligt aan de rand van het natuurpark Las Batuecas, een lintzaag van bergen, met als voorland een patchwork deken van groentinten. Opvallend zijn de vakwerkhuizen die een labyrinth van straatjes vormen en uiteindelijk uitkomen op een ruw geplaveid plein dat er uit ziet als een hobbelig boerenerf. In het midden van het plein staat een basalten vierkante verhoging met daarop een zes meter hoog stenen kruis. Vanaf het rondvormig plein observeer ik de huizen met de houten balkons die vol staan met felkeurde geraniums in terracotta potten en die ondersteund worden door romaanse stenen pilaren. Het is het soort dorp waarbij je je afvraagt: ´zouden ze hier weten wat wifi is?´
Uit de schoorstenen kringelt rook, de bewoners lopen bedrijvig heen en weer terwijl ze bezig zijn met hun dagelijkse dingen, en als ik de kruidenierzaak binnenstap word ik aangetrokken door een hoeveelheid zelfgevlochten manden, potten vol met goudkleurige honing en een keur aan linzen en bonen die je zelf uit juten zakken kunt scheppen. De kruideniersvrouw zit achter een formica toonbank met een enorme kom koffie, terwijl de televisie de wereld binnen laat.
Opvallend aan de huizen zijn de stenen steunbalken boven de deurposten. Er zijn religieuze teksten in gegraveerd en er staan jaartallen op uit 1700 en 1800. Bij navraag blijkt wat de achtergrond is. Na de reconquista, toen het gebied werd herbevolkt, kwamen er in het dorp veel joden wonen. Omdat de kerk de joden verbood hun godsdienst te beoefenen, moesten zij bewijzen dat ze zich hadden aangesloten bij de katholieke kerk door Bijbelse teksten boven hun huis te graveren. Bovendien moesten ze één keer per jaar, tijdens El Marrano de San Martin in juni, bij de voordeur van hun huis, zichtbaar voor publiek, een varkentje slachten.
Het varken is een symbolisch dier in La Alberca. De traditie wil dat de priester tijdens het San Martin feest in juni een varken zegent, dat vervolgens een aantal maanden door de dorpelingen wordt verzorgd en vetgemest. Op San Anton, een viering in januari, mag het beestje een dag door de straten van het tamelijk religieueze dorp rennen, waarna het wordt geslacht en verdeeld onder de arme bevolking.
Die middag zit ik aan tafel met Jose Maria en Isabel, de eigenaren van Hotel Antiguas Eras, waar ik twee nachten verblijf. Tijdens een lunch met eerlijk varkensvlees, hoe kan het ook anders, en een koppige streekwijn raken de trotse Albercanos niet uitgepraat over hun geboorteplaats. Twee dagen is veel te kort volgens hen en daarin moet ik ze gelijk geven. Daarom trekken we snel de wandelschoenen aan en voordat we een wandeling door het bos maken naar het nabij gelegen dorp Mogarraz, krijg ik eerst informatie en stapels folders in het boeiende bezoekerscentrum van het natuurpark dat schuin tegenover het hotel ligt.
Het pad El camino del Agua naar Mogarraz heeft niet alleen een prachtige natuur met watervalletjes en schitterende vergezichten voor mij in petto. Er is ook cultuur te vinden. Om de halve kilometer verschijnt er tussen de bomen een modern ijzeren kunstwerk waaronder een plaatje is bevestigd met een gedicht. Met een hoofd vol indrukken en geuren keer ik terug naar het hotel waar Jose Maria non-stop, met een mateloos enthousiasme, informatief doorratelt. Tegen etenstijd wordt er door de gasten in zijn restaurant gelukkig aanspraak op hem gemaakt en laat ik mij in een rieten stoel in de tuin zakken om even bij te komen en naar de vogels te luisteren die hun plek voor de nacht opmaken.
Zodra Isabel mij opmerkt, gebiedt ze me mee te komen naar het dorpsplein om te luisteren naar de Moza de Animas. Vele voetstappen van voornamelijk vrouwen klinken door de keienstraatjes en eenmaal op het kerkplein aangekomen nemen we plaats op stenen bankjes. Bij zonsondergang klinkt er op bepaalde momenten helder belgerinkel op de hoeken van de straten die uitkomen op het kerkplein. La Moza de Animas vraagt om een gebed met luid geklingel en laat je dagelijks even stilstaan bij het feit dat het leven niet oneindig is en dat je het leven moet koesteren en waarderen. Isabel legt mij uit dat La Moza iedere dag verschijnt en dat er iedere maand van het jaar een andere familie uit het dorp voor deze traditionele vrouwelijke taak moet zorgen. Nu heb ik geluk, want het is juni en het is stralend weer, maar van La Moza wordt de verantwoordelijkheid gevraagd iedere dag van het jaar haar tocht door de straten te volbrengen, en gaat ze dus ook door weer en wind.
Die avond kost het me moeite om de slaap te vatten. Het serene dorp met haar onthaaste en vriendelijke bevolking heeft indruk op me gemaakt. Het voelt of ik even terug in de tijd ben geworpen en Jose Maria en zijn vrouw hebben gelijk, twee dagen zijn veel te kort. Gelukkig heb ik morgen nog een dag om de omgeving te ontdekken. Maar ik weet nu al dat ik er een volgende keer tijd voor vrij ga maken om de bewoners en de omgeving beter te gaan leren kennen.
Nog meer tips van de hoteleigenaar:
- Je kunt uitstekend zwemmen in de rivier Batuecas.
- Maak een wandeling naar de kapel op de top van de Sierra de Francia (1727 m).
- Kom in de herfst paddenstoelen plukken.
- Beleef het San Anton feest in het weekend rondom 17 januari.
- Ervaar een wijn-, ham- of olijfolieproeferij
- Help mee met de kersen-, olijfen- of kastanjepluk samen met de lokale bevolking.
Het hotel van Jose Maria en Isabel bereik je vanaf Salamanca in minder dan twee uur via de A 66 richting Caceres waarbij je de afslag SA 214 berginwaart neemt bij Guijuelo, bekend van de hamdrogerijen. Via SA 220 Miranda del Duero, Cepeda, Mogarraz arriveer je in La Alberca. Zie ook: Routes door Salamanca . In het hotel spreekt men Engels en Duits.
Avenida de las Batuecas 29
37624 La Alberca
Telefoon: (0034) 923.415113
MaXperience Spain 